Перевод: с греческого на все языки

со всех языков на греческий

Со всех языков на:
Греческий
С греческого на:
Все языки
Английский
Немецкий

τὸ θνητὸν καὶ ἐ

Толкование Перевод

1 παθητός

πᾰθ-ητός, ή, όν,

A one who has suffered, Men.Mon. 457.

II subject to suffering, Act.Ap.26.23; τὸ θνητὸν καὶ π. Plu.Pel.16, cf. Num.8.

2 liable to external influence or change, opp. ἀπαθής, Arist. Mu. 392a33; π. καὶ μεριστόν Plot.6.4.8
; passive, opp. δραστήριος, Ph. 1.2; νοῦς ἐστι π. καὶ μεριστός Olymp. in Phd.p.101
N.; but ὁ νοῦς ἀπαθής, ἡ δὲ γένεσις π. Dam.Pr. 414, cf. Ph.1.176.

3 Medic., diseased, affected, στεφάνη PMed.Strassb.p.8
.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > παθητός
2 ἐπίκηρος

ἐπικηρος, ον α, ον Hsch., hyperdor. ἐπίκαρος Ecphant. ap. Stob.4.7.65), ([etym.] κήρ)

A subject to death, perishable, mortal, Hp.Morb.Sacr.1 ([comp] Sup.), Arist.GA 753a7 ([comp] Comp.); φθαρτή τε καὶ ἐ. [φύσις] Id.Mu. 392a34; βίος Call.Epigr.59
; τὸ τῆς φύσεως ἐ. Pl.Ax. 367b; τὸ θνητὸν καὶ ἐ. Phld. Mort.38, etc.

b. of plants, delicate, Thphr.HP6.7.3,7.5.1.

2. subject to disaster, hazardous, ἐ. πρᾶγμα ἡ περίφρασις Longin.29.1
; κοινωνία Plot.4.4.18
: [comp] Sup. - ότατος Hsch.
Adv., τῆς φιλοσοφίας -ρως διακειμένης Isoc.11.49
.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐπίκηρος
3 παθητός

παθητός, dem Leiden, den Leidenschaften ausgesetzt, Plut. oft; τὸ ϑνητὸν καὶ παϑητὸν ἀποβαλόντες, Pelop. 16, vgl. Num. 8; Ggstz ἀπαϑής, plac. phil. 2, 6, wie S. Emp. adv. phys. 2, 311.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > παθητός
4 θολο-μιγής

θολο-μιγής, ές, mit Schmutz, Schlamm vermischt, σῶμα ϑνητὸν καὶ ϑ. Onat. bei Stob. ecl. 1, 3, 38, mss. ϑολομογές.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > θολο-μιγής
5 ὁ

ὁ, ἡ, τό pl. οἱ, αἱ, τά article, derived fr. a demonstrative pronoun, ‘the’. Since the treatment of the inclusion and omission of the art. belongs to the field of grammar, the lexicon can limit itself to exhibiting the main features of its usage. It is difficult to set hard and fast rules for the employment of the art., since the writer’s style had special freedom of play here—Kühner-G. I p. 589ff; B-D-F §249–76; Mlt. 80–84; Rob. 754–96; W-S. §17ff; Rdm.² 112–18; Abel §28–32; HKallenberg, RhM 69, 1914, 642ff; FVölker, Syntax d. griech. Papyri I, Der Artikel, Progr. d. Realgymn. Münster 1903; FEakin, AJP 37, 1916, 333ff; CMiller, ibid. 341ff; EColwell, JBL 52, ’33, 12–21 (for a critique s. Mlt-H.-Turner III 183f); ASvensson, D. Gebr. des bestimmten Art. in d. nachklass. Epik ’37; RFink, The Syntax of the Greek Article ’53; JRoberts, Exegetical Helps, The Greek Noun with and without the Article: Restoration Qtly 14, ’71, 28–44; HTeeple, The Greek Article with Personal Names in the Synoptic Gospels: NTS 19, ’73, 302–17; Mussies 186–97.

① this one, that one, the art. funct. as demonstrative pronoun

ⓐ in accordance w. epic usage (Hes., Works 450: ἡ=this [voice]) in the quot. fr. Arat., Phaenom. 5 τοῦ γὰρ καὶ γένος ἐσμέν for we are also his (lit. this One’s) offspring Ac 17:28.

ⓑ ὁ μὲν … ὁ δέ the one … the other (Polyaenus 6, 2, 1 ὁ μὲν … ὁ δὲ … ὁ δε; PSI 512, 21 [253 B.C.]); pl. οἱ μὲν … οἱ δέ (PSI 341, 9 [256 B.C.]; TestJob 29:1) some … others w. ref. to a noun preceding: ἐσχίσθη τὸ πλῆθος … οἱ μὲν ἦσαν σὺν τοῖς Ἰουδαίοις, οἱ δὲ σὺν τοῖς ἀποστόλοις Ac 14:4; 17:32; 28:24; 1 Cor 7:7; Gal 4:23; Phil 1:16f. Also without such a relationship expressed τοὺς μὲν ἀποστόλους, τοὺς δὲ προφήτας, τοὺς δὲ εὐαγγελιστάς Eph 4:11. οἱ μὲν … ὁ δέ Hb 7:5f, 20f. οἱ μὲν … ἄλλοι (δέ) J 7:12. οἱ μὲν … ἄλλοι δὲ … ἕτεροι δέ Mt 16:14. τινὲς … οἱ δέ Ac 17:18 (cp. Pla., Leg. 1, 627a; 2, 658 B.; Aelian, VH 2, 34; Palaeph. 6, 5).—Mt 26:67; 28:17 οἱ δέ introduces a second class; just before this, instead of the first class, the whole group is mentioned (cp. X., Hell. 1, 2, 14, Cyr. 3, 2, 12; KMcKay, JSNT 24, ’85, 71f)= but some (as Arrian, Anab. 5, 2, 7; 5, 14, 4; Lucian, Tim. 4 p. 107; Hesych. Miles. [VI A.D.]: 390 Fgm. 1, 35 end Jac.).

ⓒ To indicate the progress of the narrative, ὁ δέ, οἱ δέ but he, but they (lit. this one, they) is also used without ὁ μέν preceding (likew. Il. 1, 43; Pla., X.; also Clearchus, Fgm. 76b τὸν δὲ εἰπεῖν=but this man said; pap examples in Mayser II/1, 1926, 57f) e.g. Mt 2:9, 14; 4:4; 9:31; Mk 14:31 (cp. Just., A II, 2, 3). ὁ μὲν οὖν Ac 23:18; 28:5. οἱ μὲν οὖν 1:6; 5:41; 15:3, 30.—JO’Rourke, Paul’s Use of the Art. as a Pronoun, CBQ 34, ’72, 59–65.

② the, funct. to define or limit an entity, event, or state

ⓐ w. nouns

α. w. appellatives, or common nouns, where, as in Pla., Thu., Demosth. et al., the art. has double significance, specific or individualizing, and generic.

א. In its individualizing use it focuses attention on a single thing or single concept, as already known or otherwise more definitely limited: things and pers. that are unique in kind: ὁ ἥλιος, ἡ σελήνη, ὁ οὐρανός, ἡ γῆ, ἡ θάλασσα, ὁ κόσμος, ἡ κτίσις, ὁ θεός (BWeiss [s. on θεός, beg.]), ὁ διάβολος, ὁ λόγος (J 1:1, 14), τὸ φῶς, ἡ σκοτία, ἡ ζωή, ὁ θάνατος etc. (but somet. the art. is omitted, esp. when nouns are used w. preps.; B-D-F §253, 1–4; Rob. 791f; Mlt-Turner 171). ἐν συναγωγῇ καὶ ἐν τῷ ἱερῷ J 18:20.—Virtues, vices, etc. (contrary to Engl. usage): ἡ ἀγάπη, ἡ ἀλήθεια, ἡ ἁμαρτία, ἡ δικαιοσύνη, ἡ σοφία et al.—The individualizing art. stands before a common noun that was previously mentioned (without the art.): τοὺς πέντε ἄρτους Lk 9:16 (after πέντε ἄρτοι vs. 13). τὸ βιβλίον 4:17b (after βιβλίον, vs. 17a), τοὺς μάγους Mt 2:7 (after μάγοι, vs. 1). J 4:43 (40); 12:6 (5); 20:1 (19:41); Ac 9:17 (11); Js 2:3 (2); Rv 15:6 (1).—The individ. art. also stands before a common noun which, in a given situation, is given special attention as the only or obvious one of its kind (Hipponax [VI B.C.] 13, 2 West=D.³ 16 ὁ παῖς the [attending] slave; Diod S 18, 29, 2 ὁ ἀδελφός=his brother; Artem. 4, 71 p. 245, 19 ἡ γυνή=your wife; ApcEsdr 6:12 p. 31, 17 μετὰ Μωσῆ … ἐν τῷ ὄρει [Sinai]; Demetr. (?): 722 fgm 7 Jac. [in Eus., PE 9, 19, 4] ἐπὶ τὸ ὄρος [Moriah]) τῷ ὑπηρέτῃ to the attendant (who took care of the synagogue) Lk 4:20. εἰς τὸν νιπτῆρα into the basin (that was there for the purpose) J 13:5. ἰδοὺ ὁ ἄνθρωπο here is this (wretched) man 19:5. ἐκ τῆς παιδίσκης or ἐλευθέρας by the (well-known) slave woman or the free woman (Hagar and Sarah) Gal 4:22f. τὸν σῖτον Ac 27:38. ἐν τῇ ἐπιστολῇ 1 Cor 5:9 (s. ἐπιστολή) τὸ ὄρος the mountain (nearby) Mt 5:1; 8:1; 14:23; Mk 3:13; 6:46; Lk 6:12; 9:28 al.; ἡ πεισμονή this (kind of) persuasion Gal 5:8. ἡ μαρτυρία the (required) witness or testimony J 5:36.—The art. takes on the idea of κατʼ ἐξοχήν ‘par excellence’ (Porphyr., Abst. 24, 7 ὁ Αἰγύπτιος) ὁ ἐρχόμενος the one who is (was) to come or the coming one par excellence=The Messiah Mt 11:3; Lk 7:19. ὁ προφήτης J 1:21, 25; 7:40. ὁ διδάσκαλος τ. Ἰσραήλ 3:10 (Ps.-Clem., Hom. 5, 18 of Socrates: ὁ τῆς Ἑλλάδος διδάσκαλος); cp. MPol 12:2. With things (Stephan. Byz. s.v. Μάρπησσα: οἱ λίθοι=the famous stones [of the Parian Marble]) ἡ κρίσις the (last) judgment Mt 12:41. ἡ ἡμέρα the day of decision 1 Cor 3:13; (cp. Mi 4:6 Mt); Hb 10:25. ἡ σωτηρία (our) salvation at the consummation of the age Ro 13:11.

ב. In its generic use it singles out an individual who is typical of a class, rather than the class itself: ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος Mt 12:35. κοινοῖ τὸν ἄνθρωπον 15:11. ὥσπερ ὁ ἐθνικός 18:17. ὁ ἐργάτης Lk 10:7. ἐγίνωσκεν τί ἦν ἐν τῷ ἀνθρώπῳ J 2:25. τὰ σημεῖα τοῦ ἀποστόλου 2 Cor 12:12. ὁ κληρονόμος Gal 4:1. So also in parables and allegories: ὁ οἰκοδεσπότης Mt 24:43. Cp. J 10:11b, 12. The generic art. in Gk. is often rendered in Engl. by the indef. art. or omitted entirely.

β. The use of the art. w. personal names is varied; as a general rule the presence of the art. w. a personal name indicates that the pers. is known; without the art. focus is on the name as such (s. Dssm., BPhW 22, 1902, 1467f; BWeiss, D. Gebr. des Art. b. d. Eigennamen [im NT]: StKr 86, 1913, 349–89). Nevertheless, there is an unmistakable drift in the direction of Mod. Gk. usage, in which every proper name has the art. (B-D-F §260; Rob. 759–61; Mlt-Turner 165f). The ms. tradition varies considerably. In the gospels the art. is usu. found w. Ἰησοῦς; yet it is commonly absent when Ἰ. is accompanied by an appositive that has the art. Ἰ. ὁ Γαλιλαῖος Mt 26:69; Ἰ. ὁ Ναζωραῖος vs. 71; Ἰ. ὁ λεγόμενος Χριστός 27:17, 22. Sim. Μαριὰμ ἡ μήτηρ τοῦ Ἰ. Ac 1:14. The art. somet. stands before oblique cases of indecl. proper names, apparently to indicate their case (B-D-F §260, 2; Rob. 760). But here, too, there is no hard and fast rule.—HTeeple, NTS 19, ’73, 302–17 (synopt.).

γ. The art. is customarily found w. the names of countries (B-D-F §261, 4; W-S. § 18, 5 d; Rob. 759f); less freq. w. names of cities (B-D-F §261, 1; 2; Rob. 760; Mlt-Turner 170–72). W. Ἰερουσαλήμ, Ἱεροσόλυμα it is usu. absent (s. Ἱεροσόλυμα); it is only when this name has modifiers that it must have the art. ἡ νῦν Ἰ. Gal 4:25; ἡ ἄνω Ἰ. vs. 26; ἡ καινὴ Ἰ. Rv 3:12. But even in this case it lacks the art. when the modifier follows: Hb 12:22.—Names of rivers have the art. ὁ Ἰορδάνης, ὁ Εὐφράτης, ὁ Τίβερις Hv 1, 1, 2 (B-D-F §261, 8; Rob. 760; Mlt-Turner 172). Likew. names of seas ὁ Ἀδρίας Ac 27:27.

δ. The art. comes before nouns that are accompanied by the gen. of a pronoun (μοῦ, σοῦ, ἡμῶν, ὑμῶν, αὐτοῦ, ἑαυτοῦ, αὐτῶν) Mt 1:21, 25; 5:45; 6:10–12; 12:49; Mk 9:17; Lk 6:27; 10:7; 16:6; Ro 4:19; 6:6 and very oft. (only rarely is it absent: Mt 19:28; Lk 1:72; 2:32; 2 Cor 8:23; Js 5:20 al.).

ε. When accompanied by the possessive pronouns ἐμός, σός, ἡμέτερος, ὑμέτερος the noun always has the art., and the pron. stands mostly betw. art. and noun: Mt 18:20; Mk 8:38; Lk 9:26; Ac 26:5; Ro 3:7 and oft. But only rarely so in John: J 4:42; 5:47; 7:16. He prefers to repeat the article w. the possessive following the noun ἡ κρίσις ἡ ἐμή J 5:30; cp. 7:6; 17:17; 1J 1:3 al.

ζ. Adjectives (or participles), when they modify nouns that have the art., also come either betw. the art. and noun: ἡ ἀγαθὴ μερίς Lk 10:42; τὸ ἅγιον πνεῦμα 12:10; Ac 1:8; ἡ δικαία κρίσις J 7:24 and oft., or after the noun w. the art. repeated τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον Mk 3:29; J 14:26; Ac 1:16; Hb 3:7; 9:8; 10:15. ἡ ζωὴ ἡ αἰώνιος 1J 1:2; 2:25. τὴν πύλην τὴν σιδηρᾶν Ac 12:10. Only rarely does an adj. without the art. stand before a noun that has an art. (s. B-D-F §270, 1; Rob. 777; Mlt-Turner 185f): ἀκατακαλύπτῳ τῇ κεφαλῇ 1 Cor 11:5. εἶπεν μεγάλῃ τῇ φωνῇ Ac 14:10 v.l.; cp. 26:24. κοιναῖς ταῖς χερσίν Mk 7:5 D.—Double modifier τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον τὸ ἡτοιμασμένον τῷ διαβόλῳ Mt 25:41. τὸ θυσιαστήριον τὸ χρυσοῦν τὸ ἐνώπιον τοῦ θρόνου Rv 8:3; 9:13. ἡ πόρνη ἡ μεγάλη ἡ καθημένη 17:1.—Mk 5:36 τὸν λόγον λαλούμενον is prob. a wrong rdg. (B has τὸν λαλ., D τοῦτον τὸν λ. without λαλούμενον).—On the art. w. ὅλος, πᾶς, πολύς s. the words in question.

η. As in the case of the poss. pron. (ε) and adj. (ζ), so it is w. other expressions that can modify a noun: ἡ κατʼ ἐκλογὴν πρόθεσις Ro 9:11. ἡ παρʼ ἐμοῦ διαθήκη 11:27. ὁ λόγος ὁ τοῦ σταυροῦ 1 Cor 1:18. ἡ ἐντολὴ ἡ εἰς ζωήν Ro 7:10. ἡ πίστις ὑμῶν ἡ πρὸς τὸν θεόν 1 Th 1:8. ἡ διακονία ἡ εἰς τοὺς ἁγίους 2 Cor 8:4.

θ. The art. precedes the noun when a demonstrative pron. (ὅδε, οὗτος, ἐκεῖνος) belonging with it comes before or after; e.g.: οὗτος ὁ ἄνθρωπος Lk 14:30; J 9:24. οὗτος ὁ λαός Mk 7:6. οὗτος ὁ υἱός μου Lk 15:24. οὗτος ὁ τελώνης 18:11 and oft. ὁ ἄνθρωπος οὗτος Mk 14:71; Lk 2:25; 23:4, 14, 47. ὁ λαὸς οὗτος Mt 15:8. ὁ υἱός σου οὗτος Lk 15:30 and oft.—ἐκείνη ἡ ἡμέρα Mt 7:22; 22:46. ἐκ. ἡ ὥρα 10:19; 18:1; 26:55. ἐκ. ὁ καιρός 11:25; 12:1; 14:1. ἐκ. ὁ πλάνος 27:63 and oft. ἡ οἰκία ἐκείνη Mt 7:25, 27. ἡ ὥρα ἐκ. 8:13; 9:22; ἡ γῆ ἐκ. 9:26, 31; ἡ ἡμέρα ἐκ. 13:1. ὁ ἀγρὸς ἐκ. vs. 44 and oft.—ὁ αὐτός s. αὐτός 3b.

ι. An art. before a nom. noun makes it a vocative (as early as Hom.; s. KBrugman⁴-AThumb, Griech. Gramm. 1913, 431; Schwyzer II 63f; B-D-F §147; Rob. 769. On the LXX Johannessohn, Kasus 14f.—ParJer 1:1 Ἰερεμία ὁ ἐκλεκτός μου; 7:2 χαῖρε Βαρούχι ὁ οἰκονόμος τῆς πίστεως) ναί, ὁ πατήρ Mt 11:26. τὸ κοράσιον, ἔγειρε Mk 5:41. Cp. Mt 7:23; 27:29 v.l.; Lk 8:54; 11:39; 18:11, 13 (Goodsp, Probs. 85–87); J 19:3 and oft.

ⓑ Adjectives become substantives by the addition of the art.

α. ὁ πονηρός Eph 6:16. οἱ σοφοί 1 Cor 1:27. οἱ ἅγιοι, οἱ πλούσιοι, οἱ πολλοί al. Likew. the neut. τὸ κρυπτόν Mt 6:4. τὸ ἅγιον 7:6. τὸ μέσον Mk 3:3. τὸ θνητόν 2 Cor 5:4. τὰ ἀδύνατα Lk 18:27. τὸ ἔλαττον Hb 7:7. Also w. gen. foll. τὰ ἀγαθά σου Lk 16:25. τὸ μωρόν, τὸ ἀσθενὲς τοῦ θεοῦ 1 Cor 1:25; cp. vs. 27f. τὸ γνωστὸν τοῦ θεοῦ Ro 1:19. τὰ ἀόρατα τοῦ θεοῦ vs. 20. τὸ ἀδύνατον τοῦ νόμου 8:3. τὰ κρυπτὰ τῆς αἰσχύνης 2 Cor 4:2.

β. Adj. attributes whose noun is customarily omitted come to have substantive force and therefore receive the art. (B-D-F §241; Rob. 652–54) ἡ περίχωρος Mt 3:5; ἡ ξηρά 23:15 (i.e. γῆ). ἡ ἀριστερά, ἡ δεξιά (sc. χείρ) 6:3. ἡ ἐπιοῦσα (sc. ἡμέρα) Ac 16:11. ἡ ἔρημος (sc. χώρα) Mt 11:7.

γ. The neut. of the adj. w. the art. can take on the mng. of an abstract noun (Thu. 1, 36, 1 τὸ δεδιός=fear; Herodian 1, 6, 9; 1, 11, 5 τὸ σεμνὸν τῆς παρθένου; M. Ant. 1, 1; Just., D. 27, 2 διὰ τὸ σκληροκάρδιον ὑμῶν καὶ ἀχάριστον εἰς αὐτόν) τὸ χρηστὸν τοῦ θεοῦ God’s kindness Ro 2:4. τὸ δυνατόν power 9:22. τὸ σύμφορον benefit 1 Cor 7:35. τὸ γνήσιον genuineness 2 Cor 8:8. τὸ ἐπιεικές Phil 4:5 al.

δ. The art. w. numerals indicates, as in Il. 5, 271f; X. et al. (HKallenberg, RhM 69, 1914, 662ff), that a part of a number already known is being mentioned (Diod S 18, 10, 2 τρεῖς μὲν φυλὰς … τὰς δὲ ἑπτά=‘but the seven others’; Plut., Cleom. 804 [8, 4] οἱ τέσσαρες=‘the other four’; Polyaenus 6, 5 οἱ τρεῖς=‘the remaining three’; Diog. L. 1, 82 Βίας προκεκριμένος τῶν ἑπτά=Bias was preferred before the others of the seven [wise men]. B-D-F §265): οἱ ἐννέα the other nine Lk 17:17. Cp. 15:4; Mt 18:12f. οἱ δέκα the other ten (disciples) 20:24; Mk 10:41; lepers Lk 17:17. οἱ πέντε … ὁ εἷς … ὁ ἄλλος five of them … one … the last one Rv 17:10.

ⓒ The ptc. w. the art. receives

α. the mng. of a subst. ὁ πειράζων the tempter Mt 4:3; 1 Th 3:5. ὁ βαπτίζων Mk 6:14. ὁ σπείρων Mt 13:3; Lk 8:5. ὁ ὀλεθρεύων Hb 11:28. τὸ ὀφειλόμενον Mt 18:30, 34. τὸ αὐλούμενον 1 Cor 14:7. τὸ λαλούμενον vs. 9 (Just., D. 32, 3 τὸ ζητούμενον). τὰ γινόμενα Lk 9:7. τὰ ἐρχόμενα J 16:13. τὰ ἐξουθενημένα 1 Cor 1:28. τὰ ὑπάρχοντα (s. ὑπάρχω 1). In Engl. usage many of these neuters are transl. by a relative clause, as in β below. B-D-F §413; Rob. 1108f.

β. the mng. of a relative clause (Ar. 4, 2 al. οἱ νομίζοντες) ὁ δεχόμενος ὑμᾶς whoever receives you Mt 10:40. τῷ τύπτοντί σε Lk 6:29. ὁ ἐμὲ μισῶν J 15:23. οὐδὲ γὰρ ὄνομά ἐστιν ἕτερον τὸ δεδομένον (ὸ̔ δέδοται) Ac 4:12. τινές εἰσιν οἱ ταράσσοντες ὑμᾶς Gal 1:7. Cp. Lk 7:32; 18:9; J 12:12; Col 2:8; 1 Pt 1:7; 2J 7; Jd 4 al. So esp. after πᾶς: πᾶς ὁ ὀργιζόμενος everyone who becomes angry Mt 5:22. πᾶς ὁ κρίνων Ro 2:1 al. After μακάριος Mt 5:4, 6, 10. After οὐαὶ ὑμῖν Lk 6:25.

ⓓ The inf. w. neut. art. (B-D-F §398ff; Rob. 1062–68) is used in a number of ways.

α. It stands for a noun (B-D-F §399; Rob. 1062–66) τὸ (ἀνίπτοις χερσὶν) φαγεῖν Mt 15:20. τὸ (ἐκ νεκρῶν) ἀναστῆναι Mk 9:10. τὸ ἀγαπᾶν 12:33; cp. Ro 13:8. τὸ ποιῆσαι, τὸ ἐπιτελέσαι 2 Cor 8:11. τὸ καθίσαι Mt 20:23. τὸ θέλειν Ro 7:18; 2 Cor 8:10.—Freq. used w. preps. ἀντὶ τοῦ, διὰ τό, διὰ τοῦ, ἐκ τοῦ, ἐν τῷ, ἕνεκεν τοῦ, ἕως τοῦ, μετὰ τό, πρὸ τοῦ, πρὸς τό etc.; s. the preps. in question (B-D-F §402–4; Rob. 1068–75).

β. The gen. of the inf. w. the art., without a prep., is esp. frequent (B-D-F §400; Mlt. 216–18; Rob. 1066–68; DEvans, ClQ 15, 1921, 26ff). The use of this inf. is esp. common in Lk and Paul, less freq. in Mt and Mk, quite rare in other writers. The gen. stands

א. dependent on words that govern the gen.: ἄξιον 1 Cor 16:4 (s. ἄξιος 1c). ἐξαπορηθῆναι τοῦ ζῆν 2 Cor 1:8. ἔλαχε τοῦ θυμιᾶσαι Lk 1:9 (cp. 1 Km 14:47 v.l. Σαοὺλ ἔλαχεν τοῦ βασιλεύειν).

ב. dependent on a noun (B-D-F §400, 1; Rob. 1066f) ὁ χρόνος τοῦ τεκεῖν Lk 1:57. ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τοῦ τεκεῖν αὐτήν 2:6. ἐξουσία τοῦ πατεῖν 10:19. εὐκαιρία τοῦ παραδοῦναι 22:6. ἐλπὶς τοῦ σῴζεσθαι Ac 27:20; τοῦ μετέχειν 1 Cor 9:10. ἐπιποθία τοῦ ἐλθεῖν Ro 15:23. χρείαν ἔχειν τοῦ διδάσκειν Hb 5:12. καιρὸς τοῦ ἄρξασθαι 1 Pt 4:17. τ. ἐνέργειαν τοῦ δύνασθαι the power that enables him Phil 3:21. ἡ προθυμία τοῦ θέλειν zeal in desiring 2 Cor 8:11.

ג. Somet. the connection w. the noun is very loose, and the transition to the consecutive sense (=result) is unmistakable (B-D-F §400, 2; Rob. 1066f): ἐπλήσθησαν ἡμέραι ὀκτὼ τοῦ περιτεμεῖν αὐτόν Lk 2:21. ὀφειλέται … τοῦ κατὰ σάρκα ζῆν Ro 8:12. εἰς ἀκαθαρσίαν τοῦ ἀτιμάζεσθαι 1:24. ὀφθαλμοὺς τοῦ μὴ βλέπειν 11:8. τὴν ἔκβασιν τοῦ δύνασθαι ὑπενεγκεῖν 1 Cor 10:13.

ד. Verbs of hindering, ceasing take the inf. w. τοῦ μή (s. Schwyzer II 372 for earlier Gk; PGen 16, 23 [207 A.D.] κωλύοντες τοῦ μὴ σπείρειν; LXX; ParJer 2:5 φύλαξαι τοῦ μὴ σχίσαι τὰ ἱμάτιά σου): καταπαύειν Ac 14:18. κατέχειν Lk 4:42. κρατεῖσθαι 24:16. κωλύειν Ac 10:47. παύειν 1 Pt 3:10 (Ps 33:14). ὑποστέλλεσθαι Ac 20:20, 27. Without μή: ἐγκόπτεσθαι τοῦ ἐλθεῖν Ro 15:22.

ה. The gen. of the inf. comes after verbs of deciding, exhorting, commanding, etc. (1 Ch 19:19; ParJer 7:37 διδάσκων αὐτοὺ τοῦ ἀπέχεσθαι) ἐγένετο γνώμης Ac 20:3. ἐντέλλεσθαι Lk 4:10 (Ps 90:11). ἐπιστέλλειν Ac 15:20. κατανεύειν Lk 5:7. κρίνειν Ac 27:1. παρακαλεῖν 21:12. προσεύχεσθαι Js 5:17. τὸ πρόσωπον στηρίζειν Lk 9:51. συντίθεσθαι Ac 23:20.

ו. The inf. w. τοῦ and τοῦ μή plainly has final (=purpose) sense (ParJer 5:2 ἐκάθισεν … τοῦ ἀναπαῆναι ὀλίγον; Soph., Lex. I 45f; B-D-F §400, 5 w. exx. fr. non-bibl. lit. and pap; Rob. 1067): ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπείρειν a sower went out to sow Mt 13:3. ζητεῖν τοῦ ἀπολέσαι = ἵνα ἀπολέσῃ 2:13. τοῦ δοῦναι γνῶσιν Lk 1:77. τοῦ κατευθῦναι τοὺς πόδας vs. 79. τοῦ σινιάσαι 22:31. τοῦ μηκέτι δουλεύειν Ro 6:6. τοῦ ποιῆσαι αὐτά Gal 3:10. τοῦ γνῶναι αὐτόν Phil 3:10. Cp. Mt 3:13; 11:1; 24:45; Lk 2:24, 27; 8:5; 24:29; Ac 3:2; 20:30; 26:18; Hb 10:7 (Ps 39:9); 11:5; GJs 2:3f; 24:1.—The apparently solecistic τοῦ πολεμῆσαι Ro 12:7 bears a Semitic tinge, cp. Hos 9:13 et al. (Mussies 96).—The combination can also express

ז. consecutive mng. (result): οὐδὲ μετεμελήθητε τοῦ πιστεῦσαι αὐτῷ you did not change your minds and believe him Mt 21:32. τοῦ μὴ εἶναι αὐτὴν μοιχαλίδα Ro 7:3. τοῦ ποιεῖν τὰ βρέφη ἔκθετα Ac 7:19. Cp. 3:12; 10:25.

ⓔ The art. is used w. prepositional expressions (Artem. 4, 33 p. 224, 7 ὁ ἐν Περγάμῳ; 4, 36 ὁ ἐν Μαγνησίᾳ; 4 [6] Esdr [POxy 1010 recto, 8–12] οἱ ἐν τοῖς πεδίοις … οἱ ἐν τοῖς ὄρεσι καὶ μετεώροις; Tat. 31, 2 οἱ μὲν περὶ Κράτητα … οἱ δὲ περὶ Ἐρατοσθένη) τῆς ἐκκλησίας τῆς ἐν Κεγχρεαῖς Ro 16:1. ταῖς ἐκκλησίαις ταῖς ἐν τῇ Ἀσίᾳ Rv 1:4. τῷ ἀγγέλῳ τῆς ἐν (w. place name) ἐκκλησίας 2:1, 8, 12, 18; 3:1, 7, 14 (on these pass. RBorger, TRu 52, ’87, 42–45). τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ to those in the house Mt 5:15. πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τ. οὐρανοῖς 6:9. οἱ ἀπὸ τῆς Ἰταλίας Hb 13:24. οἱ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ Ro 8:1. οἱ ἐξ ἐριθείας 2:8. οἱ ἐκ νόμου 4:14; cp. vs. 16. οἱ ἐκ τῆς Καίσαρος οἰκίας Phil 4:22. οἱ ἐξ εὐωνύμων Mt 25:41. τὸ θυσιαστήριον … τὸ ἐνώπιον τοῦ θρόνου Rv 8:3; cp. 9:13. On 1:4 s. ref in B-D-F §136, 1 to restoration by Nestle. οἱ παρʼ αὐτοῦ Mk 3:21. οἱ μετʼ αὐτοῦ Mt 12:3. οἱ περὶ αὐτόν Mk 4:10; Lk 22:49 al.—Neut. τὰ ἀπὸ τοῦ πλοίου pieces of wreckage fr. the ship Ac 27:44 (difft. FZorell, BZ 9, 1911, 159f). τὰ περί τινος Lk 24:19, 27; Ac 24:10; Phil 1:27 (Tat. 32, 2 τὰ περὶ θεοῦ). τὰ περί τινα 2:23. τὰ κατʼ ἐμέ my circumstances Eph 6:21; Phil 1:12; Col 4:7. τὰ κατὰ τὸν νόμον what (was to be done) according to the law Lk 2:39. τὸ ἐξ ὑμῶν Ro 12:18. τὰ πρὸς τὸν θεόν 15:17; Hb 2:17; 5:1 (X., Resp. Lac. 13, 11 ἱερεῖ τὰ πρὸς τοὺς θεούς, στρατηγῷ δὲ τὰ πρὸς τοὺς ἀνθρώπους). τὰ παρʼ αὐτῶν Lk 10:7. τὸ ἐν ἐμοί the (child) in me GJs 12:2 al.

ⓕ w. an adv. or adverbial expr. (1 Macc 8:3) τὸ ἔμπροσθεν Lk 19:4. τὸ ἔξωθεν Mt 23:25. τὸ πέραν Mt 8:18, 28. τὰ ἄνω J 8:23; Col 3:1f. τὰ κάτω J 8:23. τὰ ὀπίσω Mk 13:16. τὰ ὧδε matters here Col 4:9. ὁ πλησίον the neighbor Mt 5:43. οἱ καθεξῆς Ac 3:24. τὸ κατὰ σάρκα Ro 9:5. τὸ ἐκ μέρους 1 Cor 13:10.—Esp. w. indications of time τό, τὰ νῦν s. νῦν 2b. τὸ πάλιν 2 Cor 13:2. τὸ λοιπόν 1 Cor 7:29; Phil 3:1. τὸ πρῶτον J 10:40; 12:16; 19:39. τὸ πρότερον 6:62; Gal 4:13. τὸ καθʼ ἡμέραν daily Lk 11:3.—τὸ πλεῖστον at the most 1 Cor 14:27.

ⓖ The art. w. the gen. foll. denotes a relation of kinship, ownership, or dependence: Ἰάκωβος ὁ τοῦ Ζεβεδαίου Mt 10:2 (Thu. 4, 104 Θουκυδίδης ὁ Ὀλόρου [sc. υἱός]; Plut., Timol. 3, 2; Appian, Syr. 26 §123 Σέλευκος ὁ Ἀντιόχου; Jos., Bell. 5, 5; 11). Μαρία ἡ Ἰακώβου Lk 24:10. ἡ τοῦ Οὐρίου the wife of Uriah Mt 1:6. οἱ Χλόης Chloë’s people 1 Cor 1:11. οἱ Ἀριστοβούλου, οἱ Ναρκίσσου Ro 16:10f. οἱ αὐτοῦ Ac 16:33. οἱ τοῦ Χριστοῦ 1 Cor 15:23; Gal 5:24. Καισάρεια ἡ Φιλίππου Caesarea Philippi i.e. the city of Philip Mk 8:27.—τό, τά τινος someone’s things, affairs, circumstances (Thu. 4, 83 τὰ τοῦ Ἀρριβαίου; Parthenius 1, 6; Appian, Syr. 16 §67 τὰ Ῥωμαίων) τὰ τοῦ θεοῦ, τῶν ἀνθρώπων Mt 16:23; 22:21; Mk 8:33; cp. 1 Cor 2:11. τὰ τῆς σαρκός, τοῦ πνεύματος Ro 8:5; cp. 14:19; 1 Cor 7:33f; 13:11. τὰ ὑμῶν 2 Cor 12:14. τὰ τῆς ἀσθενείας μου 11:30. τὰ τοῦ νόμου what the law requires Ro 2:14. τὸ τῆς συκῆς what has been done to the fig tree Mt 21:21; cp. 8:33. τὰ ἑαυτῆς its own advantage 1 Cor 13:5; cp. Phil 2:4, 21. τὸ τῆς παροιμίας what the proverb says 2 Pt 2:22 (Pla., Theaet. 183e τὸ τοῦ Ὁμήρου; Menand., Dyscolus 633 τὸ τοῦ λόγου). ἐν τοῖς τοῦ πατρός μου in my Father’s house (so Field, Notes 50–56; Goodsp. Probs. 81–83; difft., ‘interests’, PTemple, CBQ 1, ’39, 342–52.—In contrast to the other synoptists, Luke does not elsewhere show Jesus ‘at home’.) Lk 2:49 (Lysias 12, 12 εἰς τὰ τοῦ ἀδελφοῦ; Theocr. 2, 76 τὰ Λύκωνος; pap in Mayser II [1926] p. 8; POxy 523, 3 [II A.D.] an invitation to a dinner ἐν τοῖς Κλαυδίου Σαραπίωνος; PTebt 316 II, 23 [99 A.D.] ἐν τοῖς Ποτάμωνος; Esth 7:9; Job 18:19; Jos., Ant. 16, 302. Of the temple of a god Jos., C. Ap. 1, 118 ἐν τοῖς τοῦ Διός). Mt 20:15 is classified here by WHatch, ATR 26, ’44, 250–53; s. also ἐμός b.

ⓗ The neut. of the art. stands

α. before whole sentences or clauses (Epict. 4, 1, 45 τὸ Καίσαρος μὴ εἶναι φίλον; Prov. Aesopi 100 P. τὸ Οὐκ οἶδα; Jos., Ant. 10, 205; Just., D. 33, 2 τὸ γὰρ … [Ps 109:4]) τὸ Οὐ φονεύσεις, οὐ μοιχεύσεις κτλ. (quot. fr. the Decalogue) Mt 19:18; Ro 13:9. τὸ Καὶ μετὰ ἀνόμων ἐλογίσθη (quot. fr. Is 53:12) Lk 22:37. Cp. Gal 5:14. τὸ Εἰ δύνῃ as far as your words ‘If you can’ are concerned Mk 9:23. Likew. before indirect questions (Vett. Val. 291, 14 τὸ πῶς τέτακται; Ael. Aristid. 45, 15 K. τὸ ὅστις ἐστίν; ParJer 6:15 τὸ πῶς ἀποστείλης; GrBar 8:6 τὸ πῶς ἐταπεινώθη; Jos., Ant. 20, 28 ἐπὶ πείρᾳ τοῦ τί φρονοῖεν; Pel.-Leg. p. 20, 32 τὸ τί γένηται; Mel., Fgm. 8, 2 [Goodsp. p. 311] τὸ δὲ πῶς λούονται) τὸ τί ἂν θέλοι καλεῖσθαι αὐτό Lk 1:62. τὸ τίς ἂν εἴη μείζων αὐτῶν 9:46. τὸ πῶς δεῖ ὑμᾶς περιπατεῖν 1 Th 4:1. Cp. Lk 19:48; 22:2, 4, 23f; Ac 4:21; 22:30; Ro 8:26; Hs 8, 1, 4.

β. before single words which are taken fr. what precedes and hence are quoted, as it were (Epict. 1, 29, 16 τὸ Σωκράτης; 3, 23, 24; Hierocles 13 p. 448 ἐν τῷ μηδείς) τὸ ‘ἀνέβη’ Eph 4:9. τὸ ‘ἔτι ἅπαξ’ Hb 12:27. τὸ ‘Ἁγάρ’ Gal 4:25.

ⓘ Other notable uses of the art. are

α. the elliptic use, which leaves a part of a sentence accompanied by the art. to be completed fr. the context: ὁ τὰ δύο the man with the two (talents), i.e. ὁ τὰ δύο τάλαντα λαβών Mt 25:17; cp. vs. 22. τῷ τὸν φόρον Ro 13:7. ὁ τὸ πολύ, ὀλίγον the man who had much, little 2 Cor 8:15 after Ex 16:18 (cp. Lucian, Bis Accus. 9 ὁ τὴν σύριγγα [sc. ἔχων]; Arrian, Anab. 7, 8, 3 τὴν ἐπὶ θανάτῳ [sc. ὁδόν]).

β. Σαῦλος, ὁ καὶ Παῦλος Ac 13:9; s. καί 2h.

γ. the fem. art. is found in a quite singular usage ἡ οὐαί (ἡ θλῖψις or ἡ πληγή) Rv 9:12; 11:14. Sim. ὁ Ἀμήν 3:14 (here the masc. art. is evidently chosen because of the alternate name for Jesus).

ⓙ One art. can refer to several nouns connected by καί

α. when various words, sing. or pl., are brought close together by a common art.: τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ γραμματεῖς Mt 2:4; cp. 16:21; Mk 15:1. ἐν τοῖς προφήταις κ. ψαλμοῖς Lk 24:44. τῇ Ἰουδαίᾳ καὶ Σαμαρείᾳ Ac 1:8; cp. 8:1; Lk 5:17 al.—Even nouns of different gender can be united in this way (Aristoph., Eccl. 750; Ps.-Pla., Axioch. 12 p. 37a οἱ δύο θεοί, of Apollo and Artemis; Ps.-Demetr., Eloc. c. 292; PTebt 14, 10 [114 B.C.]; En 18:14; EpArist 109) κατὰ τὰ ἐντάλματα καὶ διδασκαλίας Col 2:22. Cp. Lk 1:6. εἰς τὰς ὁδοὺς καὶ φραγμούς 14:23.

β. when one and the same person has more than one attribute applied to him: πρὸς τὸν πατέρα μου καὶ πατέρα ὑμῶν J 20:17. ὁ θεὸς καὶ πατὴρ τοῦ κυρίου Ἰ. Ro 15:6; 2 Cor 1:3; 11:31; Eph 1:3; 1 Pt 1:3. ὁ θεὸς καὶ πατὴρ (ἡμῶν) Eph 5:20; Phil 4:20; 1 Th 1:3; 3:11, 13. Of Christ: τοῦ κυρίου ἡμῶν καὶ σωτῆρος 2 Pt 1:11; cp. 2:20; 3:18. τοῦ μεγάλου θεοῦ καὶ σωτῆρος ἡμῶν Tit 2:13 (PGrenf II, 15 I, 6 [139 B.C.] of the deified King Ptolemy τοῦ μεγάλου θεοῦ εὐεργέτου καὶ σωτῆρος [ἐπιφανοῦς] εὐχαρίστου).

γ. On the other hand, the art. is repeated when two different persons are named: ὁ φυτεύων καὶ ὁ ποτίζων 1 Cor 3:8. ὁ βασιλεὺς καὶ ὁ ἡγεμών Ac 26:30.

ⓚ In a fixed expression, when a noun in the gen. is dependent on another noun, the art. customarily appears twice or not at all: τὸ πνεῦμα τοῦ θεοῦ 1 Cor 3:16; πνεῦμα θεοῦ Ro 8:9. ὁ λόγος τοῦ θεοῦ 2 Cor 2:17; λόγος θεοῦ 1 Th 2:13. ἡ ἡμέρα τοῦ κυρίου 2 Th 2:2; ἡμ. κ. 1 Th 5:2. ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου Mt 8:20; υἱ. ἀ. Hb 2:6. ἡ ἀνάστασις τῶν νεκρῶν Mt 22:31; ἀ. ν. Ac 23:6. ἡ κοιλία τῆς μητρός J 3:4; κ. μ. Mt 19:12.—APerry, JBL 68, ’49, 329–34; MBlack, An Aramaic Approach³, ’67, 93–95.—DELG. M-M.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > ὁ
6 δύναμαι

δύναμαι, können; 2. sing. indicat. praes. δύνασαι, Hom. Iliad. 1, 393. 16, 515 Odyss. 4, 374. 5, 25. 16, 256. 21. 171 Soph. Aj. 1164 Demosth. Mid. 207; statt δύνασαι in einigen Stellen bei Dichtern u. Sp. Prosa δύνῃ, δύνᾳ oder δύναι, wie statt ἐπί. στασαι Aeschyl. Eum. 86. 581 ἐπίστᾳ: Eurip. Hecub. 253 δρᾷς δ' οὐδὲν ἡμᾶς εὖ, κακῶς δ' ὅσον δύνῃ, kann auch ehr wohl conjunctiv. sein; Eurip. Andromach. 239 σὺ δ' οὐ λέγεις γε, δρᾷς δέ μ' εἰς ὅσον δύνῃ, kann auch sehr wohl conjunctiv. sein; Soph. Phil. 798 πῶς ἀεὶ καλούμενος οὕτω κατ' ἦμαρ οὐ δύνᾳ μολεῖν ποτε; vs. 849 ἀλλ' ὅτι δύνᾳ μάκιστον, κεῖνό μοι, κεῖνο λάϑρα ἐξιδοῠ ὅπως πράξεις; Theocrit. 10, 2 οὔτε τὸν ὄγμον ἄγειν ὀρϑὸν δύνᾳ ὡς τοπρὶν ἆγες; Aelian. V. H. 13, 31 σὺ μὲν γὰρ οὐδένα τῶν ἐμῶν δύνῃ ἀποσπάσαι; vgl. Scholl. Iliad. 14, 199 Odyss. 11, 221 Lobeck Phrynich. p. 359; 3. plural. δυνέαται Herodot. 2, 142; conjunctiv. δύνωμαι, 2. sing. δύνηαι Hom. Iliad. 6, 229, Tyrannio Properispom. δυνῆαι, »sowohl Aristarch als die Anderen« δύνηαι, s. Scholl. Herodian., Lehrs Aristarch. p. 309; δυνεώμεϑα Herodot. 4. 97, δυνέωνται 7, 163; optativ. δυναίμην; infin. δύνασϑαι, Scholl. Herodian. Iliad. 10, 67; imperfect. ἐδυνάμην, Att. ἠδυνάμην, nach Atticisten: ἐδύνασϑε Odyss. 21, 71; ἐδύναντο Iliad. 9, 551. 12, 417. 419. 432. 13, 552. 687. 15, 22. 406. 408. 416. 651. 16, 107. 18, 163 Odyss. 11, 264. 16, 35721, 184; δυνάμην Iliad. 19, 136 Odyss. 12, 232; δύνατο Iliad. 3, 451. 11, 120. 13, 436. 15, 617. 16, 141. 509. 19, 388. 21, 175. 22, 201. 23, 719. 720 Odyss. 10, 246. 19, 478. 21, 247. 24, 159. 170; δυνάμεσϑα Odyss. 9, 304. 12, 393; ἐδυνάμην Aristoph. Eccl. 316; ἐδύνω Xen. An. 1, 6, 7. 7, 5. 5; ἠδύνω Philippid. bei Athen. 15, 700 c; ἐδύνατο Herodot. 1, 10. 7, 134 Xen. Cyr. 7. 2, 4 Hell. 5, 4, 16; ἠδύνατο Xen. Hell. 2, 2, 9; ἠδύναντο Thuc. 7, 50; ἐδυνέατο Herodot. 4, 114; futur. δυνήσομαι; aorist. ἐδυνήϑην, Att. ἠδυνήϑην; bei Hom. kommt dieser aorist. nicht vor; ein anderer aorist. ἐδυνάσϑ ην wie von δυνάζω: Homer. ἐδυνάσϑη Iliad 23, 465 Odyss 5, 319, ἐδυνάσϑην Herodot. 2, 19, ἐδυνάσϑη Herodot. 2, 140, ἐδυνά-σϑησαν 7 106, δυνασϑῆναι 2, 110, ἐδυνάσϑη Pindar. Ol 1, 56. ἐδυνάσϑησαν Soph. O. R. 1212, ἐδυνάσϑην Eurip. Ion. 867, ἐδυνάσϑην Xen. Hell. 7, 3, 3, ἐδυνάσϑη Cyr. 1, 1, 5, δυνασϑῇ Hell. 2, 3, 33, δυνασϑείη An 7, 6, 20. δυνασϑῆναι Cyr. 4, 2, 12; ἠδυνάσϑης Jerem. 20, 7, ἠδυνάσϑη Marc 7, 24, vgl. Etymol. m. p 312, 10 καὶ ἀπὸ τοῠ δυνάζω ὁ μέλλων δυνάσω, ὁ παρακείμενος δεδύνακα, ὁ παϑητικὸς δεδύνασμαι, ἐδυνάσϑην καὶ Ἀττικῶς ἠδυνάσϑην; in derselben Bedeutung ein aorist. med. ἐδυνησὰμην: Homer. ἐδυνήσατο Iliad. 14, 33. 423, δυνήσατο Iliad. 5, 621. 13. 510. 607. 647 Odyss. 17, 303, δυνήσατο Arat. Phaenom. 375 Ep. ad. 618 (VII 148); sehr späte Prosa; perfect. δεδύνημαι: 2 sing. δεδύνησαι Antigon. Caryst. bei Athen. 8, 345 d; δεδυνήμεϑα Demosth. Phil. 1, 30, δεδύνηνται Demosth. Symmor. 1. – Bedeutung: 1) können, vermögen, im Stande sein, in Bezug auf die Außenwelt; von Hom. an überall; Gegensatz βούλεσϑαι Plat Hipp. mai. 301 c οὐχ οἷα βούλεταί τις, φασὶν ἄνϑρωποι ἑκάστοτε παροιμιαζόμενοι, ἀλλ' οἷα δύναται; gew. mit dem inf. praes. oder aor., selten mit dem inf. fut., εἰ σέ γε πείσειν δυνησόμεϑα Soph. Phil. 1380; vgl. Lob. zu Phryn. p. 748. Häufig ist der inf. aus dem Zusammenhang zu ergänzen od. das Wort absolut gebraucht, ἀλλὰ σύ, εἰ δύνασαί γε, περίσχεο παιδός, wenn du anders kannst, Il. 1, 393; τανῠν δ' εὔπομπος (γενοῠ) εἰ δύναιο Soph. O. R 697; ἐγώ τοι ταῠτα μεταστήσω· δύναμαι γάρ Od. 4, 612; Τηλέμαχον δὲ σὺ πέμψον ἐπισταμένως – δύνασαι γάρ –, ὥς κε ἴκηται Od. 5, 25; τοίη γάρ οἱ πομπὸς ἅμ' ἔρχεται, ἥν τε καὶ ἄλλοι ἀνέρες ἠρήσαντο παρεστάμεναι – δύναται γάρ –, Παλλὰς Ἀϑηναίη Od. 4, 827; αὐτάρ τοι τόδε ἔργον Ἀϑηναίης ἀγελείης, ἥ τέ με τοῖον ἔϑηκεν, ὅπ ως ἐϑέλει – δύναται γάρ –, ἄλλοτε μὲν πτωχῷ ἐναλίγκιον κτἑ. Od. 16, 208; δύνασαι γάρ, δύναται γάρ, er kann es ja, Callim. Apoll. 29 Del. 226. – Mit dem acc., δύναται γὰρ ἅπαντα, er kann alles (thun), Od. 4, 237. 14, 445; ϑεοὶ δέ τε πάντα δύνανται Od. 10, 306; ὅσσον δύναμαι χερσίν τε ποσίν τε, wie viel ich mit Händen u. Füßen ausrichten kann, Il. 20, 360; μέγα δυνάμενος, der Großmöächtige. Od. 1, 276. Bei Lys. 24 steht ὁ δυνάμενος dem ἀδύνατος entgegen u. wird §. 4 τῷ σώματι δύνασϑαι, von gesundem starkem Körper sein, erkl.; vgl. Aesch. 2, 95, im Ggstz von ἀῤῤωστία, u. Xen. An. 4, 5, 11. 12. Aehnl. ὁ πλουτῶν καὶ δυνάμενος χρήμασι Lys. 6, 48. So wird bes. das partic. oft in der Bdtg des Vielvermögenden, Mächtigen, Angesehenen gebraucht; δυνάμενος παρ' αὐτῷ μέγιστον τῶν Περσέων Her. 7, 5; vgl. Thuc. 1, 33. 6, 39; δυνάμενοι ἐν τοῖς πρώτοις 4, 105; οἱ μέγιστον δυνάμενοι ἐν ταῖς πόλεσιν Plat. Phaedr. 257 d; οἱ δυνάμενοι ἐν ταῖς πόλεσι πράττειν Protag. 317 a; μάλιστα γὰρ δύνανται οἱ πλουσιώτατοι 326 b; οἱ τὸ μέγιστον δυνάμενοι Xen. An. 7, 6, 37; δυνάμενος τῷ τε πράττειν τῷ τε λέγειν Dem. 49, 9, u. so noch Sp., wie D. Cass. 44, 33. – Bei Superl. nach ὡς, ὅπως oder Relat. drückt es den höchstmöglichen Grad aus; ὡς ἐδυναμεϑα ἀρίστην, die beste, die wir konnten, die bestmögliche, Plat. Rep. IV, 434 e; ὅτι ἥξοι ἔχων ἱππέας ὡς ἂν δύνηται πλείστους Xen. An. 1, 6, 3; ὡς ἐδύνατο τάχιστα, so schnell wie möglich; προϑυμούμενος πρᾶξαι ὁπόσα πλεῖστα ἠδυνάμην Cyr. 5, 5, 26; δι' ἐπιμελείας ἧς ἐδύναντο πλείστης D. Hal. 1, 69, mit der möglichst großen Sorgfalt; vgl. οὕτως ὅπως δύναμαι, so gut wie ich vermag, Plat. Phaedr. 228 c; οὕτως ὅπως ἂν δυνώμεϑα Isocr. 14, 4; ὡς ἐδύνατο, wie er immer konnte, Xen. An. 2, 6, 2. 7, 2, 3. – 2) können, über sich gewinnen, im Stande sein, in Bezug auf den eigenen Willen, bes. mit der Negat., τῷ σε καὶ οὐ δύναμαι προλιπεῖν δύστηνον ἐόντα, ich kann es nicht über mich gewinnen, ich mag, kann nicht dich im Unglück verlassen, Od. 18, 331; οὐ δύναμαι βιοτεύειν Thuc. 1, 130 u. A. So auch in der Frage: τὸ δ' αὖ ξυνοικεῖν τῇδ' ὁμοῠ τίς ἂν γυνὴ δύναιτο; Soph. Tr. 846, wie auch Ant. 451 zu nehmen, οὐδὲ σϑένειν τοσοῦτον ᾠόμην τὰ σὰ κηρύγμαϑ' ὥστ' ἄγραπτα – ϑεῶν νόμιμα δύνασϑαι ϑνητὸν ὄνϑ' ὑπερδραμεῖν, daß ich die Sterbliche es über mich vermöchte; οὐ δύναμαι μὴ γελᾶν, d. i. ich muß lachen, Ar. Ran. 42. – 3) gelten, bedeuten, zunächst vom Gelde, ὁ σίγλος δύναται ἑπτὰ ὀβολοὺς καὶ ἡμιοβόλιον Ἀττικούς, macht aus, gilt 7¹/² att. Obolen, Xen. An. 1, 5, 6; ὁ Κυζικηνὸς ἐδύνατο ἐκεῖ κη' δραχμάς Dem. 34, 23; vgl. Ael. V. H. 1, 22; dah. καὶ δύναται παρ' ἐκείνοις Ἀττικὸς ὀβολός, er gilt bei ihnen, Luc. de luct. 10. Aehnl. Her. τριηκόσιαι ἀνδρῶν γενεαὶ δυνέαται (betragen) μύρια ἔτεα 2, 142. Von Wörtern, bedeuten, wie B. A. p. 89 τί δύναται ἥδε ἡ λέξις; neben ὁ στατὴρ πόσους ὀβολοὺς δύναται; δύναται τὸ νεοδαμῶδες ἐλεύϑερον ἤδη εἶναι Thuc. 7, 58; vgl. Her. 2, 80. 4, 192; τὸ κολάζειν, τί ποτε δύναται; Plat. Prot. 324 a; τοῠτο γὰρ δύναται ὁ λόγος Euthyd. 286 c; τοῠτο δύνανται αἱ ἀγγελίαι, das haben die Botschaften zu bedeuten, Thuc. 6, 36; τί δύναται τὸ τριβώνιον; Ar. Plut. 842; ἦν δὲ αὕτη ἡ στρατηγία οὐδὲν ἄλλο δυναμένη ἢ ἀποφυγεῖν, sie hatte nichts anders zu bedeuten, war nichts als eine andere Art von Flucht, Xen. An. 2, 2, 13, womit Krüger Thuc. 1, 141 vergleicht: τὴν αὐτὴν δύναται δούλωσιν ἥτε μεγίστη καὶ ἐλαχίστη δικαίωσις; λόγους ὡς ἔργα δυναμένους, gleich Thaten, 6, 40; u. so noch Sp.; – in der Mathematik, ein Quadrat geben von Linien u. Zahlen, z. B. τριγώνου ὀρϑογωνίου ἡ τὴν ὀρϑὴν γωνίαν ὑποτείνουσα ἴσον δύναται ταῖς περιεχούσαις, die Hypot. giebt ein gleiches Quadrat, d. i. das Quadrat der Hypotenuse ist gleich den Quadraten der Katheten zusammengenommen, Ath. X, 418 f; vgl. Plat. Theaet. 147 e ff. – 4) imperf., δύναται, = δυνατόν ἐστι, es ist möglich, δύναται ἀρετὴν γενέσϑαι καὶ μένειν ἄϋλον Plut. de virt. mor. 1, wo man ἀρετή geändert hat; τοῖς Σπαρτιήτῃσι καλλιερῆσαι οὐκ ἐδύνατο, es sollten die Opfer für die Sp. nicht glücklich ausfallen, Her. 7, 134; vgl. 9, 45. – In δυναμένοιο braucht Hom. υ lang Od. 1, 276. 11, 414; eben so ἀνδρὸς μέγα δυναμένοιο Eiresion. in Vit. Homeri Pseudoherodot. 33; und Eigenname Δῡναμένη Iliad. 18, 43 Hes. Th. 248.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > δύναμαι
7 φρονέω

φρονέω, drückt ursprünglich alle Thätigkeiten des φρήν, der φρένες aus; – denken; Verstand od. Einsicht haben, richtig denken, klug sein; ἄριστοι μάχεσϑαί τε φρονέειν τε, die Tüchtigsten zum Kampf u. zu klugem Rathe, Il. 6, 79; oft so bei Tragg.: εὖ φρονῶν, ὀρϑῶς φρονεῖν, Aesch. Prom. 385. 1002; παῖδες, φρονεῖν χρή Suppl. 173; φρονούντως πρὸς φρονοῦντας ἐννέπεις 201; φρονεῖν γὰρ οἱ ταχεῖς οὐκ ἀσφαλεῖς Soph. O. R. 617; μῶρα φρονῶν Ai. 591; u. oft εὖ φρονῶν, wie Eur.; auch oft allein, vgl. Soph. O. C. 1662 Ant. 553. 703. 723; im Gegensatz zum Wahnsinn, seines Verstandes mächtig sein, Ai. 82. 337 u. oft; bei Eur. auch ἐγὼ νῠν φρονῶ, τότ' οὐ φρονῶν, Med. 1529; ὀρϑὰ φρονεῖς. 1129; πλάγια φρονεῖς I. A. 332; οἱ εὖ φρονοῦντες Her. 2, 16; Plat. sagt πότερον τὸ αἷμα ἐστιν ᾡ φρονοῦμεν, Phaed. 96 b; – in Prosa gew. seinen gesunden Verstand oder seine Besinnung haben, εὖ φρονεῖν, richtig denken, wie Hom.; so Arist. rhet. 1, 1 u. sonst; τὸ δὲ σωφρονεῖν λέγεις εὖ φρονεῖν Plat. Prot. 333 c; οἱ εὖ φρονοῦντες, die ihren guten, gefunden Verstand haben; ἐξιστάναι τινὰ τοῦ φρονεῖν, Einen des Verstandes u. der Besinnung berauben, wie ἔξω ἐλαύνειν τοῠ φρονεῖν Eur. Bacch. 851; ἐξίστασϑαι τοῦ φρονεῖν, den Verstand, die Besinnung verlieren; dah. ἐμὲ τὸν δύστηνον ἔτι φρονέοντ' ἐλέησον Il. 22, 59, so viel wie ἔτι ζῶντα, so lange ich noch lebe; vgl. ϑανόντι δ' οὐ φρονοῦντι δειλαία χάρις ἐπέμπετο Aesch. Ch. 510, der Nichts mehr fühlte, merkte; Plat. μηδὲ ζῆν αὐτό, μηδὲ φρονεῖν, Soph. 249 a. – C. accus. erkennen, verstehen, begreifen; γιγνώσκω, φρονέω Od. 16, 136. 17, 193. 281; εἰ φρονέοιεν τὴν ἀληϑηΐην Her. 1, 46; ἐπὶ τοσοῠτο γε φρονέω, so Viel sehe ich ein, 6, 97; neben νοεῖν Plat. Phil. 11 b; und so auch Folgde. – Bes. aber eine Gesinnung, Meinung haben, im Sinne haben, zur Absicht haben, beabsichtigen, wollen; Hom. oft; mit dem Zusatz ἐνὶ ϑυμῷ Od. 6, 313. 7, 74. 10, 317; ἀνὰ ϑυμόν Il. 2, 36. 18, 4 Od. 2, 116 u. sonst;.auch ἐνὶ φρεσί, 14, 82; τὸν μ ῠϑον ἀποειπεῖν, ᾗπερ δὴ φρονέω Il. 9, 310, wie ich es denke, meine; φρονέω δὲ τετιμῆσϑαι Διὸς αἴσῃ, ich denke, trachte darnach, hoffe, Il. 9, 608; φρόνεον δὲ μάλιστα ἄστυ πότι σφέτερον ἐρύειν καὶ κῠδος ἀρέσϑαι 17, 286; u. mit acc. c. int., φρονέω δὲ διακρινϑήμεναι ἤδη Ἀργεί. ους καὶ Τρῶας Il. 3, 98. An οἱ δ' ἰϑὺς φρόνεον μάχεσϑαι ll. 13, 135 schließt sich Xen. τοξεύειν καὶ ἀκοντίζειν οὐκ ἐφρόνουν, sie dachten nicht daran zu schießen und zu werfen, Cyr. 3, 3, 66. – Mit dem bloßen acc., τὰ γὰρ φρονέεις, ἅ τ' ἐγώ περ Il. 4, 361; ἶσον ἐμοὶ φρονέουσα, mir gleich denkend, denkend wie ich, 15, 50; ϑεοῖσιν ἶσα φρονεῖν, sich den Göttern gleich dünken, 5, 441; ἀμφὶς φρονεῖν, getrennter, verschiedener Meinung sein, 13, 345; ἄλλῃ φρονεῖν, anders wohin denken, H. h. Ap. 469; αὔδα ὅ τι φρονέεις, sage, was du denkst, im Sinne hast, Il. 14, 195; bes. τινί τι, u. mit adv., Etwas für od. gegen Einen haben, Einem Etwas ansinnen od. anstiften, οἷσίν τ' εὖ φρονέῃσι καὶ ἀνδράσι νείκεα λύει Od. 7, 74; οἵ τ' εὖ μὲν βάζουσι, κακῶς δ' ὄπιϑεν φρονέουσιν 18, 168; φίλα, ἀγαϑά, Il. 4, 219. 5, 116. 23, 305 Od. 1, 43. 307, freundlich, gut gegen Einen gesinnt sein, ihm wohlwollen; ὀλοὰ φρονεῖν Il. 16, 701; selbst von Thieren, wie von Wölfen u. Schaafen, κακὰ φρονέουσι διαμπερὲς ἀλλήλοισιν 22, 264; aber ἀγαϑὰ φρονέων 6, 162 ist in sittlicher Beziehung der gut, edel Denkende; τὰ ἀμείνω φρονέειν, der bessern Meinung sein, auf der bessern Seite sein, Her. 7, 145. 172; κρυπτάδια φρ., Heimliches sinnen, heimliche Anschläge machen, Il. 1, 542; ἀταλὰ φρ., jugendlich, heiter gesinnt sein, 13, 567; h. Cer. 24; Hes. Th. 989 (vgl. ἀταλάφρων); πυκνά und πυκινὰ φρ., kluge Gedanken haben, List im Sinne haben, Od. 9, 445; ἐφημέρια, nur für den gegenwärtigen Tag denken, 21, 85; φρονεῖν τὸ παρακείμενον Pind. N. 3, 72; πιστά, treu gesinnt sein, κακά, μαλακά, schlecht, mild gesinnt sein, Ol. 3, 18 P. 8, 86 N. 4, 05; σκολιὰ φρονεῖν Scol. 14 Jac.; εἰ γὰρ τύχοιεν ὧν φρονοῦσι Aesch. Spt. 352; εὖ φρονεῖν τινι, wohlgesinnt sein gegen Einen, Ag. 1411, vgl. 262; ἃ μὴ φρονῶ γὰρ οὐ φιλῶ λέγειν μάτην Soph. O. R. 1520; καλὸν δὲ καὶ ἀγαϑὸν μηδὲν φρονεῖν Plat. Rep. VI, 505 b; τὰ αὐτὰ φρονεῖν, od. τὸ αὐτό, dasselbe denken, einstimmig, einträchtig sein, Her. 1, 60. 5, 3. 72; ἄλλα φρονέειν καὶ ἂλλα λέγειν 9, 54; ξυνῳδά τινι φρονεῖν Ar. Av. 634. – Bes. häufig μέγα φρονεῖν, groß denken, hoch, stolz gesinnt sein, hohen Muth oder Uebermuth hegen, Il. 8, 553. 16, 258; womit man vgl. οὐ παρδάλιος τόσσον μένος, ὅσσον Πάνϑου υἉες φρονέουσιν, nicht des Panthers Muth ist so groß, wie ihn des Panthos Söhne hegen, Il. 17, 23; selbst von Thieren, μέγα φρονεῖν, voll trotziges Muthes sein, von Ebern 11, 325, von Löwen 17, 758, u. Folgde oft. Bei den Att. fast immer im tadelnden Sinne, eine hohe Meinung von sich haben, übertriebenes Selbstgefühl haben, φρονεῖ γὰρ ὡς γυνὴ μέγα Soph. O. R. 1078; Ant. 475; sich brüsten, großprahlen, ἐπί τινι, auf Etwas stolz sein, womit groß thun, Plat. Prot. 342 d; οἱ μέγιστον φρονοῠντες Phaedr. 257 e; auch wird μέγα zuweilen ausgelassen, ἐφ' ᾡ φρονεῖ μάλιστα Dem. 28, 2; μεῖζον φρονεῖν, höher denken, als es dem Sterblichen geziemt, mit seinen Anmaßungen Ziel und Gränze überschreiten, φρονείτω μεῖζον ἢ κατ' ἄνδρα Soph. Ant. 765 (aber πλέον φρονεῖν ist = einsichtsvoller sein, Plat. Hipp. mai. 371 a); Ggstz μικρόν od. μικρὰ φρονεῖν, kleinmüthig, zaghaft sein, ὁ τοξότης ἔοικεν οὐ σμικρὸν φρονεῖν Ai. 1099; Isocr. 4, 151; μεῖον φρ., kleinmüthiger od. allzu kleinmüthig sein, Xen. Apol. 24; οὐκ ἔλασσον Ἄρεος εἰς μάχην φρονεῖν Eur. Phoen. 1135; dagegen μέτριον od. μέτρια φρονεῖν, bescheiden denken, bescheidenes Sinnes, ohne Anmaßung sein. Man vgl. noch ὁ κόμπος δ' οὐ κατ' ἄνϑρωπον φρονεῖ Aesch. Spt. 407, nicht wie es sich für den Menschen ziemt; οὐχ ὑπέρφευ ϑνητὸν ὄντα χρὴ φρονεῖν Pers. 806; ἐπεί σε μανϑάνω ϑνητὴν φρονοῦσαν ϑνητά Soph. Tr. 473; φρονεῖν ἄμεινον Διός Eur. Suppl. 504; τυραννικά Ar. Vesp. 507; ἀϑάνατα καὶ ϑεῖα Plat. Tim. 90 c; νεώτερα φρονεῖν, wie νεωτερίζειν, Neuerungen im Sinne haben; ἀρχαϊκὰ φρονεῖν, altväterisch, altfränkisch denken, gesinnt sein, Ar. Nubb. 811; τά τινος φρονεῖν, Jemandes Gesinnungen, Meinungen theilen, von seiner Partei sein, es mit ihm halten, ihm anhangen, Thuc. 3, 68; auch τὰ πρός τινα φρονεῖν, Xen. An. 7, 7,30. – Auch = beachten, berücksichtigen, u. dah. sich wovor in Acht nehmen, scheuen, ὄπιδα Od. 14, 82; – εὖ φρονεῖν auch = sich freuen, ἀλλ' εὖ φρονεῖς εὖ τοῖσι νῦν ἠγγελμένοις Aesch. Ch. 763; Thuc. sagt auch τοῦτο φρονεῖ ἡ ἀγωγή, das bezweckt, 5, 85.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > φρονέω
8 θεραπεία

θεραπεία, ἡ, 1) das Dienen, die Bedienung, die Hochachtung gegen Eltern u. höher Gestellte; ϑεραπεία τοῦ τε κοινοῦ αὐτῶν καὶ τῶν ἀεὶ προεστώτων Thuc. 3, 11; γονέων ϑεραπεῖαι καὶ τιμαί Plat. Legg. X, 886 c, wie Rep. IV, 425 b; ϑεῶν, Gottesdienst, Euthyphr. 13 d; vgl. Eur. El. 744; ἀγυιατίδες, des Apollo Agyieus, Ion 187; Isocr. 2, 20; ἡ περὶ τοὺς ϑεοὺς ϑερ. neben εὐσέβεια 11, 24; ἄλλαι ϑεῶν τε καὶ δαιμόνων καὶ ἡρώων ϑεραπεῖαι Plat. Rep. IV, 427 b; πᾶσαν ϑεραπείαν ὡς ἰσόϑεος ϑεραπευόμενος Phaedr. 255 a, wie auch Antiph. 4 β 4 ϑεραπείαν ϑεραπεύεσϑαι vrbdt; Xen. αὐτὸν ἐϑεράπευον πάσῃ ϑεραπείᾳ, Hell. 2, 3, 14; ἐν ϑεραπείᾳ ἔχειν, Jem. seine Hochachtung beweisen, ihm gefällig sein, Thuc. 1, 55; ϑεραπείαις προςαγαγέσϑαι Isocr. 3, 22. – Uebh. Dienstleistung, Eur. I. T. 314 u. A.; Pflege der Kranken, τῶν καμνόντων Plat. Prot. 345 a; τὰς ὑπὸ τῶν ἰατρῶν ϑεραπείας, die Kur, τὰς διὰ καύσεων γιγνομένας, 354 a; τῶν περὶ τὸ σῶμα νοσημάτων πολλαὶ ϑεραπεῖαι τοῖς ἰατροῖς εὕρηνται, viele Heilungsarten, Isocr. 8, 39; Sp.; ϑεραπείαν προςάγειν Pol. 15, 25, 6; σώματος, Pflege u. Wartung des Körpers, Plat. Gorg. 464 b; ὅση περὶ τὸ ϑνητὸν πᾶν σῶμα ϑερ. Soph. 219 a; von Thieren, ἡ ἱππικὴ ἵππων ϑερ. Euthyphr. 13 a; von Pflanzen, τῶν ἐκ γῆς καρπῶν Theaet. 149 e; τῶν ποπάνων καὶ ἑψημάτων Rep. V, 455 c; τῆς ψυχῆς Lach. 185 e; Xen. vrbdt ἐν ἐσϑῆτι καὶ ϑεραπείᾳ οὐ τῇ τυχούσῃ, Mem. 3, 11, 4, vom Putz. – 21 collectiv, Dienerschaft, Gefolge, ϑεραπηΐη δέ σφι ὄπισϑε ἕπεται πολλή Her. 1, 199, vgl. 7, 184; σὺν ἱππικῇ ϑεραπείᾳ Xen. Cyr. 4, 6, 1; Sp.; ὁ ἐπὶ τῆς ϑεραπείας, der Befehlshaber der Leibwache, Pol. 4, 87, 5 Hdn. 7, 1, 10; N. T.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > θεραπεία
9 λαμβάνω

λαμβάνω, [tense] fut. λήψομαι ( λήψω only late, v.l. in LXX 1 Ma.4.18); [dialect] Ion.

A λάψομαι GDI5497.3
, al. (Milet., iv/iii B. C.), 5597.11 (Ephesus, iii B. C.), corrupted to λάμψομαι in Mss. of Hdt.1.199; [dialect] Dor.[tense] fut.[ per.] 2sg. λαψῇ Epich.34.2
, Theoc.1.4,10, inf. λαμψεῖσθαι PSI9.1091.19
; Hellenistic λήμψομαι PPar.14.47
(ii B. C.), CIG4224c (add.) ([place name] Telmessus), 4244 ([place name] Tlos), al.: [tense] aor. 2 ἔλᾰβον, [dialect] Ep. ἔλλᾰβον Il.24.170
, etc.; [dialect] Ion. Iterat. λάβεσκον Hes.Fr. 112
, Hdt.4.78, 130; imper. λαβέ Il.1.407
, etc.; written λάβε in [voice] Med. Ms. of A.Eu. 130, but λαβέ [dialect] Att.acc. to Hdn. Gr.1.431: [tense] pf. εἴληφα S.OT 643
, Ar.Ra. 591 (lyr.), etc. (dub.in Archil. 143); [dialect] Ion., [dialect] Dor., Arc. λελάβηκα Hdt.4.79
, IG42(1).121.68 (Epid., iv B. C.), 5(2).6.14 (Tegea, iv B. C.), also Eup.426; inf. λελαβήκειν IG 42(1).121.59
(Epid.), PSI9.1091.7: [tense] plpf. εἰλήφειν Th.2.88
, [dialect] Ion.[ per.] 3sg. λελαβήκεε v.l. in Hdt.3.42 ( κατα-); [dialect] Dor. [tense] pf. subj. [ per.] 3sg. ([etym.] παρ-) λελόνβῃ GDI5087b1
([place name] Crete):—[voice] Med., [tense] aor. 2 ἐλαβόμην, [dialect] Ep. ἐλλ-, Od. 5.325, etc.; [dialect] Ep. redupl. λελαβέσθαι 4.388
:—[voice] Pass., [tense] fut. ληφθήσομαι S.Ph.68
, Th.6.91, κατα-λελήψομαι Aristid.Or.54p.677D.
: [tense] aor. ἐλήφθην Ar.Eq. 101
, etc.; [dialect] Ion. ἐλάφθην SIG58.8
(Milet., v B. C.), ( κατ-) GDI5532.7 ([place name] Zeleia), ἐλάμφθην Hdt.2.89
, 6.92, 7.239 (- λάφθ- by erasure in cod. B); Hellenistic ἐλήμφθην IG14.1320
, Ev.Marc. 16.19 (ἀν-); [dialect] Dor. ἐλάφθην Archim.Aren.1.13
: [tense] pf. εἴλημμαι D.24.49
, Ar.Pl. 455; but in Trag.usu. λέλημμαι, A.Ag. 876, E. Ion 1113, IA 363 (troch.), Cyc. 433, cf. Ar.Ec. 1090 ( δια-); so later προ-λέληπτε (sic) Supp.Epigr.2.769 ([place name] Dura); [dialect] Ion. λέλαμμαι ( ἀπο-) Hdt.9.51, ( δια-) 3.117; inf. ἀνα-λελάφθαι Hp.Off.11
(acc. to many codd., Hsch.and Erot., - λελάμφθαι vulg.); [dialect] Ion.[ per.] 3pl. λελήφαται An.Ox.1.268
; [dialect] Dor. [tense] pf.imper. λελάφθω Archim. Con.Sph.3
, al.:—in the [tense] fut., [tense] aor. [voice] Pass., and [tense] pf. [voice] Pass. the a is short by nature in [dialect] Ion., prob. long in [dialect] Dor. and in Doricized Hellenistic forms such as λαμψοῦνται Test.Epict.5.14
, λάμψεσθαι IG5(1).1390.67
(Andania, i B. C.); it is marked long in [dialect] Aeol. λᾱμψεται Alc.Supp.5.9
:—of these tenses Hom. uses only [tense] aor. [voice] Act., and [tense] aor.[voice] Med. twice (v. supr.); the Homeric [tense] pres. is λάζομαι. —The word has two main senses, one (more active) take; the other (more passive) receive:

I take,

1 take hold of, grasp, seize, μάστιγα καὶ ἡνία Od.6.81
: freq. with χειρί or χερσί added, χειρὶ χεῖρα λαβόντες Il.21.286
; χερμάδιον λάβε χειρί 5.302
; χείρεσσι λαβὼν περιμήκεα κοντόν Od.9.487
; ἐν χείρεσσι λάβ' ἡνία Il.8.116
; ἐν χεροῖν λ. S.OT 913
; διὰ χερῶν λαβών Id.Ant. 916
; ἐς χέρας E.Hec. 1242
; ἐν ἀγκάλαις A.Supp. 481
, etc.; of an eagle, λ. ἄγραν ποσίν Pi.N.3.81
: c.acc. of the thing seized, λ. γούνατα Il.24.465
; but also c. acc. of whole, gen. of part seized, τὴν πτέρυγος λάβεν caught her by the wing, 2.316; τὸν δὲ πεσόντα ποδῶν ἔλαβε 4.463
; γούνων λαβὼν κούρην Od. 6.142
; λ. τινὰ τῆς ζώνης X.An.1.6.10
, etc.: sts. c. gen. only, ἀγκὰς ἀλλήλων λαβέτην χερσί they took hold of one another with their arms, Il.23.711:—freq. in [voice] Med., v. infr. B.

b take by violence, carry off as prize or booty, Il.5.273, 8.191, Hdt.4.130, S.Ph.68 ([voice] Pass.), 1431, etc.; capture a city, Plb.1.24.11, 3.61.8; ἐκ πόλιος.. ἀλόχους καὶ κτήματα Od.9.41
; of lions, λαβὼν κρατεροῖσιν ὀδοῦσιν Il.11.114
; ἵνα δαῖτα λάβῃσιν 24.43
; of an eagle, 17.678; of a dolphin, 21.24.

c λ. δίκην take, exact punishment, Lys.1.29,34, Isoc.4.181; ποινάς E.Tr. 360
, etc. (rarely for δοῦναι δίκην, v.infr.11.1 e); λ. τιμωρίαν D.18.280
.

2 of passions, feelings, etc., seize, μένος ἔλλαβε θυμόν Il.23.468
; Ἀτρεΐωνα.. χόλος λάβεν 1.387
; ὁππότε κέν μιν γυῖα λάβῃ κάματος 4.230
; τὸν δὲ τρόμος ἔλλαβε γυῖα 24.170
, al.; δὴν δέ μιν ἀμφασίη ἐπέων λάβε Od.4.704
; τοὺς Ἀθηναίους θάρσος ἔλαβε Th.2.92
; ἄχος X.Cyr. 5.5.6
; δέος Pl.Lg. 699c
; ἐπειδὴ καιρὸς ἐλάμβανε when the occasion came to them, i.e. occurred, Th.2.34, D.C.44.19; of fevers and sudden illnesses, attack, Hp.Morb.1.19, Th.2.49, Ar.Ec. 417, etc. (cf. λάζομαι, λῆψις):—[voice] Pass., λαμβάνεσθαι νόσῳ, ὑπὸ [νόσου], S.Tr. 446, Hdt.1.138; ἔρωτι X.Cyr.6.1.31
, etc. (reversely of the person, λ. θυμόν, etc., v. infr.11.3).

b of a deity, seize, possess, τινα Hdt.4.79:—[voice] Pass., τῇ Ῥέᾳ λαμβάνονται Luc.Nigr.37
.

c of darkness, etc., occupy, possess, εὖτ' ἂν κνέφας τεμενος αἰθέρος λάβῃ A.Pers. 365
.

3 catch, overtake, as an enemy, Il.5.159, 11.106, 126, etc.; λ. τινὰ στείχοντα θύραζε Od.9.418
; ζῶντες ἐλάμφθησαν Hdt.9.119
; simply, find, come upon, S.OT 1031, E. Ion 1339.

4 catch, find out, detect, Hdt.2.89 ([voice] Pass.); ποίῳ λαβών σε Ζεὺς ἐπ' αἰτιάματι; A.Pr. 196; τὸν αὐτόχειρα τοῦ φόνου λ. S.OT 266
: freq. c. part., κἂν λάβῃς ἐψευσμένον ib. 461; κλέπτοντα Κλέωνα λάβοιμι Ar.V. 759
; λ. τινὰ ψευδόμενον Pl.R. 389d
; τοῦτον ὑβρίζοντα λαβόντες D.21.97
: with Adj., ὅπως μὴ λήψομαί σε προπετῆ Men.Epit. 570
:—[voice] Pass., δρῶσ' ἐλήφθης S.Tr. 808
; ἐπ' αὐτοφώρῳ δεινὰ δρῶντ' εἰλημμένω Ar.Pl. 455
; ληφθεῖσαν ἐπ' αὐτοφώρῳ μηχανωμένην τι Antipho 1.3
; ἐλήφθη μοιχός Lys.13.66
: in good sense, οὐκ ἂν λάβοις μου μᾶλλον οὐδέν' εὐσεβῆ S.Ph. 1051
.

5 λ. τινὰ πίστι καὶ ὁρκίοισι bind him by.., Hdt.3.74; ἀραῖον λαβεῖν τινα S.OT 276
codd.

6 c. dupl. acc., take as, λαβὼν πρόβλημα σαυτοῦ παῖδα τόνδ' Id.Ph. 1007; ξυμπαραστάτην λ. τινά ib. 675; τοὺς Ἕλληνας λ. συναγωνιζομένους Isoc.5.86
.

7 τὴν Ἴδην λαβὼν ἐς ἀριστερὴν χεῖρα taking, keeping Ida to your left (nisi leg. λαβών, ἐς ..) Hdt.7.42; ἐν δεξιᾷ λ. τὴν Σικελίαν Th.7.1
; λ. τὸ στρατόπεδον κατὰ νώτου take in rear, i.e. be behind, Hdt.1.75; cf. ἀπείργω 11.2
, ἔχω (A) A.1.7.

8 λ. Ἑλληνίδα ἐσθῆτα assume it, Id.4.78, cf. 2.37; λ. ζυγόν Pi.P.2.93
.

b take food or drugs, Diocl.Frr. 121 ([voice] Pass.), 140, Sor.1.125, Gal.15.469.

9 apprehend by the senses, ὄμμασιν θέαν S. Ph. 537
, cf. 656; πρόσφθεγμά τινος ib. 234; ὁρᾶται, ἢ ἄλλῃ τινὶ αἰσθήσει λαμβάνεται Pl.R. 524d
.

b apprehend with the mind, understand, φρενὶ λ. τὸν λόγον Hdt.9.10
; νόῳ Id.3.41
; τῇ διανοίᾳ Pl. Prm. 143a
; λ. ἐν ταῖς γνώμαις βεβαίως X.Cyr.3.3.51
; ἐν νῷ Plb.2.35.6
: abs., λ. τὴν ἀλήθειαν Antipho 1.6
; μνήμην παρὰ τῆς φήμης λ. Lys.2.3
, cf. Pl.Phdr. 246d, etc.

c with Adv. added, take, i.e. understand in a certain manner, ταύτῃ ταῦτα ἐλάμβανον Hdt.7.142
; λάβετε [τοὺς λόγους] μὴ πολεμίως Th.4.17
; τὸ πρᾶγμα μειζόνως ἐλάμβανον took it more seriously, Id.6.27, cf. 61; ὀρθῶς λ. τὸν φιλοκερδῆ Pl.Hipparch. 227c
; λ. τι οὕτω, ὧδε, Arist.SE 174b27, Rh.Al. 1423a4; ὀργῇ καὶ φόβῳ τὸ γεγονὸς λ. Plu.Alc.18
: with παρά c.acc., λαμβάνω σε παρὰ βουκόλον .. PMag.Par.1.2434:—[voice] Pass., τρίτου καθεστῶσαι ἐπὶ πρώτου λαμβάνονται are used for the first person, A.D.Pron.78.22; with ἐς, εἰ ἐς κόρην λαμβάνοιτο be taken for a girl, Philostr.Im.2.32: less freq. c. dupl. acc., ὡς μεθυστικὰς λ. [τὰς ἁρμονίας] Arist.Pol. 1342b25, cf. S.E.P.1.179; τῆς νίκης ἆθλον τὴν ὑπεροχὴν τῆς πολιτείας λ. Arist.Pol. 1296a31
; τοῦτο λ. γιγνόμενον Id.Mete. 346a7
; also λ. περί τινος τί ἐστι Id.EN 1142a32
, cf. 1140a24, al.: also c. inf., λ. τι εἶναί τι Id.Mete. 389a29
, al.: with a relat. clause, οὕτω δεῖ λαμβάνειν, ἀλλ' οὐχ ὅτι .. Id.Metaph. 1053a27, cf. Str.2.5.1; εἰλήφθω ὁ ἄδικος ποσαχῶς λέγεται Arist.EN 1129a31
: in bad sense, πρὸς δέους λ. τι Plu.Flam.7
; πρὸς ἀτιμίας Id.Cic.13
; λ. δι' οἴκτου E. Supp. 194
; but also ἐν χάριτι καὶ δωρεᾷ λ. receive as a favour, Plb.1.31.6.

d in Logic, assume, take for granted, ἅπαν ζῷον λαμβάνει ἢ θνητὸν ἢ ἀθάνατον Arist.APr. 46b6
; λ. τὰς περὶ ἕκαστον ἀρχάς ib. 53a2, etc.:—[voice] Pass., τὰ ἐξ ἀρχῆς ληφθέντα ib. 26b30; αἱ εἰλημμέναι προτάσεις ib. 33a15, cf. Phld.Rh.2.46 S., Sign.35, Oec.p.5 J., S.E.P.2.89.

e take, i.e. determine, estimate, τὴν ξυμμέτρησιν τῶν κλιμάκων Th.3.20
; ἐντεῦθεν τὸ μέγεθος τῶν ἁμαρτημάτων Lycurg.66
; τὴν τιμωρίαν ποθεινοτέραν λ. Th.2.42
.

10 take in hand, undertake (cf. ληπτέον) , λ. τι ἐπὶ τὸ σωφρονέστερον, opp. συνταχύνειν, Hdt.3.71; μηδένα πόνον λαβόντες without taking any trouble, Id.7.24; παλαισμάτων λ. φροντίδα Pi.N.10.22
.

11 take in, hold, τὸ στρατόπεδον πεζοὺς λ. περὶ τετρακισχιλίους Plb.3.107.10.

12 part. λαβών freq. seems pleonastic, but adds dramatic effect, λαβὼν κύσε χεῖρα took and kissed, Od.24.398, cf. Il.21.36: so in Trag. and Com., τί μ' οὐ λαβὼν ἔκτεινας; S.OT 1391, cf. 641; τῆ νῦν τόδε πῖθι λαβών Cratin.141
, etc.

b ingressive of ἔχων ( ἔχω (A) A.1.6), ἑτάρους τε λ. καὶ νῆα.. ἦλθον Od. 15.269
, cf. S.Tr. 259.

II receive,

1 have given one, get, receive, prop. of things (AB 106), ἄποινα Il.6.427
; τὰ πρῶτα 23.275
; ἀντίποινα S.El. 592
, v. infr.e; παρὰ βασιλέος δῶρα Hdt.8.10
, cf. Ar. Eq. 439; πρός τινος S.El.12
, etc.; ἀπὸ τῶν συκοφαντῶν X.Mem.2.9.4
; gain, win, κλέος Od.1.298
, S.Ph. 1347, etc.; ἀρετάν Pi.O.8.6
; κόσμον Id.N.3.31
codd. (v.l. ἔλαχες Sch.); ἀλκήν S.OT 218
, etc.; πρὸς τὸ μνηστεύεσθαι λ. ἡλικίαν attain.., Isoc.10.39; λ. νόστον E.IT 1016
, etc.; λ. τὴν ἀρχὴν τῆς θαλάττης Isoc.5.61
; μοναρχίαν S.Ant. 1163
; τέρψιν Id.Tr. 820
; χάριν Id.OT 1004
; κέρδος Ar.Ach. 906
: also in bad sense, λ. ὀνείδη S.OT 1494
; συμφοράν E.Med.43
; θάνατον Id.Hel. 201
(lyr.); γέλωτα μωρίαν τε incur.., Id. Ion 600; αἰτίαν ἀπό τινος Th.2.18
, etc.:—for λ. θυμόν, etc., v. supr.1.2 et infr. 3.

b receive hospitably, Od.7.255, cf. S.OC 284 ([etym.] ἔλαβες τὸν ἱκέτην ἐχέγγυον) which approaches this sense; καλῶς λ. τινά treat well, BGU843.10 (i/ii A. D.).

c receive in marriage, Hdt.1.199, 9.108, E.Fr.953.27, X. HG4.1.14, Isoc.10.39, PEleph.1.2 (iv B. C.), Men.Pk. 436; τοῖς λαμβάνουσιν ἐξ αὐτῶν, i.e. those who married their daughters, SIG1044.14 (Halic., iv/iii B. C.); also of the father taking a daughter-in-law, τῷ υἱῷ λ. τινά Men.Pk. 447
.

d λ. ὄνομα, ἐπωνυμίαν, receive a name, Pl. Plt. 305d, Smp. 173d.

e λ. δίκην receive, i.e. suffer, punishment, Hdt.1.115; τὴν ἀξίην λ. get one's deserts, Id.7.39; δίκην γὰρ ἀξίαν ἐλάμβανεν E.Ba. 1312
; λ. ζημίας D.11.11
.

f λ. ὅρκον receive an oath, Arist. Rh. 1377a8; λ. πιστά X.An.3.2.5
, al.; λ. λόγον demand an account, τινος for a thing, παρά τινος from a person, Id.Cyr.1.4.3, D.8.47.

g λ. ἐν γαστρί conceive, Hp.Prorrh.2.24; κῦμα λ., of the earth, A.Ch. 128.

h receive as produce, profit, etc., οἶνον ἐκ τοῦ χωρίου Ar.Nu. 1123
; [χρήματα] ἐκ τῆς ἀρχῆς Pl.R. 347b
; λ. ἑκατὸν τῆς δραχμῆς, ὀβολοῦ, purchase for.., Ar. Pax 1263, Ra. 1235, cf. Nu. 1395; πόθεν ἄν τις τοῦτο τὸ χρῖμα λάβοι; X.Smp.2.4.

i λ. πεῖράν τινος, v. πεῖρα.

2 admit of, ὁ μέγας κίνδυνος ἄναλκιν οὐ φῶτα λαμβάνει Pi.O.1.81
.

b admit, initiate, τοὺς ἐς τὰ τῆς τέχνης εἰλημμένους Hp.Decent.17
.

3 of persons conceiving feelings and the like , λ. θυμόν take heart, Od. 10.461: freq. in periphrasis, λ. φόβον, = φοβεῖσθαι, S.OC 729; αἰδῶ λ., = αἰδεῖσθαι, Id.Aj. 345; λ. ὀργήν, = ὀργίζεσθαι, E.Supp. 1050: so generally λ. ἀρχήν, = ἄρχεσθαι, Id.IA 1124; λ. ὕψος, ἐπίδοσιν, αὔξησιν, = ὑψοῦσθαι, ἐπιδιδόναι, αὐξάνεσθαι, Th.1.91, Isoc.4.10, Arist.GA 732b5, etc.; λ. κακόν τι Ar.Nu. 1310
; λ. νόσον take a disease, Pl.R. 610d; λ. μορφήν, τέλος, etc., Arist.GA 762a13, 744a21, etc.; αἱ οἰκίαι ἐπάλξεις λαμβάνουσαι receiving battlements, having battlements added, Th.4.69, cf. 115.

4 c. inf., receive permission to.., SIG996.6 (Smyrna, i A. D.).

B [voice] Med., take hold of, lay hold on, c. gen., [ σχεδίης] Od.5.325; τῆς κεφαλῆς, τῶν γουνάτων, Hdt.4.64, 9.76; χειρός E.Med. 899
, etc.; τοῦ βωμοῦ And.1.126
, etc.: c. dupl.gen., μου λαβόμενος τῆς χειρός Pl. Chrm. 153b
.

2 seize and keep hold of, obtain possession of, ἀρχῆς S.OC 373
; καιροῦ λαβόμενος seizing the opportunity, Is.2.28; λ. ἀληθείας Pl.Plt. 309d
: rarely c. acc., τόν.. λελαβέσθαι Od.4.388
.

3 lay hands upon, χαλεπῶς λαμβάνεσθαί τινος lay rough hands on him, deal hardly with him, Hdt.2.121. δ.

4 of place, λ. τῶν ὀρῶν take to the mountains, Th.3.24, cf. 106; Δήλου λαβόμεναι (sc. αἱ νῆες) reaching Delos, Id.8.80.

5 find fault with, censure, τινος Pl.Lg. 637c, Philostr.VA4.22.

6 λαβέσθαι ἑαυτοῦ check oneself, Hld.2.24.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > λαμβάνω
10 συντίθημι

συντίθημι, used by Hom. only in [voice] Med., v. infr.:—[voice] Pass. (v. infr.), but σύγκειμαι is more freq. as [voice] Pass.:—

A place or put together, τὴν οὐρὴν καὶ τὸν σπλῆνα.. συνθεὶς ὁμοῦ Hdt.2.47
, cf. 4.67; ὅπλα ἐν τῷ ναῷ X.HG2.3.20
; ἅπαντα εἰς ἕν E.IT 1016
; ἐν ὀλίγῳ πάντα Id.Supp. 1126
(lyr.); ὁ πρῶτος συνθεὶς εἰς ταὐτὸν τὰ δύο ταῦτα βιβλίδια Gal.15.109
; σ. ἱμάτια, opp. ἀνασείειν, fold them together, X. Oec.10.11; σ. σκέλη, opp. ἐκτείνειν, Id.Cyn.5.10; opp. διαιρεῖσθαι, Pl.Sph. 252b; σ. ἄρθρα στόματος close the lips, E.Cyc. 625; εἰς τὸ οὖλον ( αυλον cod.) σ. τὴν κόμην, = calamistrat, Gloss.:—[voice] Pass., τὸ συντίθεσθαι καθ' ὁντινοῦν τρόπον ῥῖγος οὐκ ἀγαθόν ἐστι any sort of combination of shivering (with other symptoms), Gal.16.746.

2 technical uses,

a Math., add together, of numbers, Hdt.3.95 ([voice] Pass.); τό τε ἀρχαῖον καὶ τὸ ἔργον principal and interest, D.27.17, cf. 29.30: Geom., of lines and figures, Archim.Spir.Praef., Papp.70.4.

b Math. also, of the transformation of a ratio componendo, Arist. EN 1131b8 ([voice] Pass.), Euc.5.18,24 ([voice] Pass.).

c Logic, combine the terms of a proposition, Arist.Metaph. 1012a4, 1024b19 ([voice] Pass.); also, use the fallacy of composition (cf. σύνθεσις 1.2e
), Id.Rh. 1401a24.

d Rhet., accumulate, joined with ἐποικοδομεῖν (to form a climax), ib. 1365a16.

e σ. λόγον make up an account, PHib.1.48.15 (iii B.C.).

II put together constructively, so as to make a whole, πεντηκοντέρους καὶ τριήρεας (as a bridge) Hdt.7.36; λίθους, of builders, Th.4.4, IG42(1).103.59 (Epid., iv B.C.); πλίνθους, ξύλα, X.Mem.3.1.7, etc.; τὰ ὄστρακα IG42(1).121.82
(Epid., iv B.C.); τὰ κομισθέντα Sor. 2.64
; ἐκ τούτων τὰ μέγιστα.. συνθεὶς τοῦτον.. τὸν λόγον ποιήσομαι Hippias Eleus 6
D.; συλλαβάς Pl.Cra. 424e
.

2 construct, frame, τὸ θνητὸν γένος Pl.Ti. 69d
; ὁ συνθείς the creator, ib. 33d:—[voice] Pass., to be constructed, of the material universe, opp. διαλύεσθαι, Arist.Cael. 304b30.

b σ. τι ἀπό τινος compose or make one thing of or from another, Hdt.4.23; τὸ ἐκ τῶν νεῶν καὶ τοῦ πεζοῦ πλῆθος συντιθέμενον Id.7.184
; ἐξ ὧν [συλλαβῶν] τὰ ὀνόματα συντίθενται Pl.Cra. 425a
, cf. 434a; συνθεὶς πρᾶγμα πράξει δι' ὀνόματος καὶ ῥήματος Id.Sph. 262e
; εἴδωλον οὐρανοῦ ξυνθεῖσ' ἄπο (Reiske for ὕπο) E.Hel.34: metaph., συντιθεὶς γέλων πολύν S.Aj. 303
; δυοῖν ἅμιλλαν ξ. strive for two things at once, E.El.95.

3 construct or frame a story, συνθέντες λόγον Id.Ba. 297
, cf. Ar.Ra. 1052 (anap.), Pl.Phdr. 260b; οἱ τὰς τέχνας τῶν λόγων συντιθέντες Arist.Rh. 1354a12
; narrate in writing, τὰ Ἑλληνικά Th.1.97
, cf. 21; compose, σ. μύθους, ποίησιν, μελῳδίαν, ὄρχησιν, Pl.R. 377d, Phdr. 278c, Lg. 812d, 816c; αἴνιγμα Id.Ap. 27a
; ὁ τὴν ἐνθάδε συνθεὶς ἀνατομήν Gal.15.147
:—[voice] Pass., [tense] pf. συντέθειται ib.797; περὶ ὀλίγας οἰκίας αἱ.. τραγῳδίαι συντίθενται Arist.Po. 1453a19
.

4 Math., of the synthesis of a geometrical problem, opp. ἀναλύω, Id.SE 175a28, Papp.648.13; συντεθήσεται τὸ πρόβλημα οὕτως the synthesis of the problem will proceed thus, Archim.Sph.Cyl.2.1, cf. Apollon. Perg.Con.1 Praef., 2.44, al.

5 frame, devise, contrive, ὁ συνθεὶς τάδε the framer of this plot, S.OT 401, cf. Th.8.68; ἐξ ἐπιβουλῆς σ. ταῦτα Antipho 5.25
; σ. λόγους ψευδεῖς Id.6.9
; ψευδεῖς αἰτίας D.25.28
; τὴν κατηγορίαν And.1.6
, etc.; rarely in good sense, εὖ πρᾶγμα συντεθὲν ὄψεσθε D.18.144
.

6 put together, take in, comprehend, παιδὸς μόρον A.Supp.65
(lyr.); ὄμνυ.. θεῶν συντιθεὶς ἅπαν γένος E.Med. 747
; πάσας συντιθεὶς ψέγει γυναῖκας Id.Fr. 657
, cf. Hec. 1184: ἐν βραχεῖ ξυνθεὶς λέγω putting things shortly together, speaking briefly, S.El. 673.

III commit to a person's care, deliver to him for his own use or that of others, PMich.Zen.2.3,14 (iii B.C.), PCair.Zen.4.23, 6.11,64, 299.9, al. (iii B.C.); γνώριζε οὐχ ὑπάρχον παρ' ἡμῖν ἀργύριον τοσοῦτο ὥστε ἱκανὸν συνθεῖναι Πυρρίχῳ PMich.Zen.28.18
, cf. 32.7, PSI4.392.7, 5.524.3, 6.613.8, 7.862.1, PLille 15.3 (all iii B.C.); τινὶ ὀστᾶ, ἐπιστολάς, πλῆθος χρυσίου, etc., Plb.5.10.4, 8.17.4, 15.25.16, cf. 27.7.1, 28.22.3, IG12(5).590.12 (Ceos, ii B.C.), 11(4).1056.4 (Delos, ii B.C., cf. Jahresh.24.171), OGI345.11 (Delph., i B.C.).

2 αὐτοὶ δ' ἔνοχοι εἴημεν τῷ ὅρκῳ ὁπηνίκ' ἂν εὖ συνθῶμεν perh. as soon as we have duly delivered (or executed) this declaration, BGU1738.32 (i B.C.); συνθεὶς τούτους μου τοὺς λιβέλλους ἐπιδίδωμι τῇ σῇ λαμπρότητι PLond.3.1000.7
(vi A.D.).

IV collect, conclude, infer, Plb. 28.17.14, Arr.Ind.34.

B [voice] Med. συντίθεμαι, used by Hom. only in [tense] aor. 2 and in signf. 1:

I put together for oneself, i.e. observe, give heed to, σύνθετο θυμῷ βουλήν Il.7.44
; φρεσὶ σύνθετο θέσπιν ἀοιδήν Od.1.328
; ἐμεῖο δὲ σύνθεο μῦθον 17.153
; συνθέμενος ῥῆμα Pi.P.4.277
; and, simply, perceive, hear, κλαιούσης ὄπα σύνθετο Od.20.92
: in Hom. mostly abs., σὺ δὲ σύνθεο do thou take heed, Il.1.76, Od.15.318, etc.; σὺ δὲ σύνθεο θυμῷ ib.27.

2 set in order organize, δύναμιν X.HG4.8.20
; τὰ τῆς πόλεως ib.6.1.17.

II agree on, conclude (cf. συνθήκη) , ἄνδρεσσι κακοῖς συνθέμενοι φιλίην Thgn.306
; συντίθεσθαι συμμαχίην, ὁμαιχμίην τισί, Hdt.2.181, 8.140.á; τὰς ξυνθήκας ἂς ξυνέθεντο IG12.117.4
, cf. 116.27, al.; εἰρήνην Isoc. 15.109
; σ. ναῦλον agree upon the fare, X. An.5.1.12; ταῦτα συνθέμενοι having agreed on these points, Th.3.114, cf. Ar.Lys. 178, Plu.Alc.31; ξυνέθεσθε κοινῇ τάδε E.Ba. 807
, cf. 808; so
τάπερ τῷ Δαρείῳ συνεθήκατο
with D.
, Hdt.3.157; σ. Ἴωσι ξεινίην Id.1.27
; μισθόν τινι Pl.Grg. 520c
; σ. τι πρός τινα Hdt.7.145
, etc.:—[voice] Pass., τοῦ συντεθέντος χρόνου agreed upon, Pl.Phdr. 254d.

2 c. inf., covenant, agree to do, συνέθευ παρέχειν φωνάν Pi.P.11.41
(dub. l.); σ. ἀλλήλοις μήτ' ἀδικεῖν μήτ' ἀδικεῖσθαι Pl.R. 359a
, cf. And. 4.18, Arist.Pol. 1257a35: c. inf. [tense] fut., ξυνέθεντο ἥξειν Th.6.65
; σ. τινί folld. by inf. [tense] fut., συνθέμενοι ἡμῖν.. ἀντιώσεσθαι Hdt.9.7
.β, cf. And.1.42: an inf. must be supplied in the phrases, κατὰ (i.e. καθ' ἃ) συνεθήκαντο, καθ' ὅτι ἂν συνθῶνται, etc., Hdt.3.86, Foed. ap. Th.5.18: also σ. ὡς.. Hdt.6.84
; ὡς δεῖ ἕκαστα γίγνεσθαι X.HG5.4.2
.

3 abs., make a covenant, ἔβαν συνθέμενος Pi.N.4.75
(constr. uncertain in Alc.Supp.5.11): c. dat., Hdt.6.115, X.An.1.9.7, POxy.1668.12 (iii A.D.); αὐτὸς σαυτῷ συνέθου Pl.Cra. 435a
; συνθέσθαι πρός τινα come to terms with him, Decr. ap. D.18.187, POxy.908.18 (ii/iii A.D.); περί τινος πρὸς ἀλλήλους D.S.1.98
; also, bet, wager, Thphr. HP9.17.2, Men.Epit. 288; πρός τινας Plu.Alc.8
.

4 vote with, support, τούτοις Lys.Fr.68
, cf. Call.Epigr.1.14, D.H.Isoc.18, Paus. 4.15.2; τοῖς ἀπὸ Ἡροφίλου Sor.2.53
; assent to, πᾶσι τοῖς προκειμένοις PFay.34.20
(ii A.D.); ἵνα μὴ δόξω συνθέσθαι τῇ τοῦ πραγματικοῦ ἀγνοίᾳ POxy.78.23
(iii A.D.).

5 conclude, infer (cf. A. IV), Stoic.2.63, Phld.Sign.2, al.:—[voice] Pass., τὰ ὕστερον -τεθησόμενα ib.28.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > συντίθημι
11 προς-κυνέω

προς-κυνέω (s. κυνέω), die Hand an den Mund legen, sie mit einem Kusse gegen einen andern ausstrecken u. diesem dadurch seine Ehrfurcht bezeigen, Her. 1, 134; verehren, οἱ προςκυνοῠντες τὴν Ἀδράστειαν σοφοί, Aesch. Prom. 938; Pers. 491; γῆν τε προςκυνοῦνϑ' ἅμα καὶ τὸν ϑεῶν Ὄλυμπον, Soph. O. C. 1650; προςκύσαι ϑ' ὥςπερ ϑεόν, Phil. 657; und zugleich begrüßen, προςκύσαντε τὴν ἔσω ἄοικον εἰς οἴκησιν, 529; von den Hülfeflehenden, πάντες σε προςκυνοῦμεν οἵδ' ἱκτήριοι, O. R. 327; προςκυνεῖσϑαι βαρβάρων ὕπ' ἤϑελες, Eur. Troad. 1021; πρόςκυσον τὴν γῆν, Ar. Equ. 156, u. öfter; u. in Prosa, bes. von der abgöttischen Verehrung der Perser gegen ihre Könige, vor denen sie sich niederwerfen u. die Erde küssen, fußfällig verehren, was die Griechen immer als eine nur den Göttern gebührende Ehre betrachteten, βασιλῆα, Her. 3, 66. 7, 136. 8, 118; Xen. Cyr. 8, 3, 14; Arr. An. 4, 11, 16; καὶ ϑεραπεύειν, Plat. Rep. V, 469 b; προςκυνοῖμεν ἂν αὐτὸν ὡς ἱερὸν καὶ ϑαυμαστόν, III, 398 a; ϑνητὸν ἄνδρα, Isocr. 4, 151; Folgende, wie Pol. τούτους προςεκύνει καϑαπερανεὶ δαίμονας, 18, 37, 10. Bei Sp. auch mit dem dat., u. so gew. im N. T., z. B. Matth. 2, 2. 8; vgl. Lob. Phryn. 463.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > προς-κυνέω
12 πῆ

πῆ (oder eigtl. π ῇ, als dat. fem.), Fragewort; – 1) wohin; Hom. oft; seltener bei den Attikern, wie Aesch. πῆ μ' ἄγουσι τηλέπλανοι πλάναι Prom. 577, πᾶ τις τράποιτ' ἄν Ch. 403, οὐκ ἔχω πᾷ ϑῶ Soph. Ant. 1323, Trach. 961 u. öfter; δεῠρο ἕπου, πῇ, τῇδε, Plat. Polit. 258 e; Parm. 135 c. –. zuweilen kann es auch durch wo? übersetzt werden, obgleich nie dabei an die bloße Ruhe an einem Orte, sondern auch an die Bewegung dahin zu denken ist, πῆ ποτε μόχϑων χρὴ τέρματα τῶνδ' ἐπιτεῖλαι, Aesch. Prom. 99, vgl. 183. – 2) in welcher Beziehung, wie? Od. 2, 364; auch warum? Il. 10, 385 Od. 12, 387; πονηρὰ δὲ αὐτὰ πῆ φατὲ εἶναι. Plat Prot. 353 c; πῆ δὴ οὖν ϑνητόν τε καὶ ἀϑάνατον ζῶον ἐκλήϑη πειρατέον εἰπεῖν, Phaedr. 246 b; πῆ σοι δοκεῖ περὶ αὐτοῠ, Phaed. 76 b; Folgde; πῆ καὶ τί πρακτέον, Pol. 11, 2, 6, πῆ καὶ πῶς, 3, 93, 2. – Ueber den Unterschied des πῆ in räumlicher Bdtg von ποῖ s. Herm. Eur. Herc. f. 1236 u. Reisig comm. crit. de Soph. O. C. 23.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > πῆ
13 βροτός

βροτός ( μόρος, mors, μορτός, daraus ΜΡΟΤΌΣ, dafür des Wohllautes halber βροτός; daher das μ in φαεσίμβροτος, τερψίμβροτος, φϑισίμβροτος; vgl. μολεῖν βλώσκω, μέλι βλίττω, μαλακός βλάξ; μέμβλωκα, ἤμβροτον); sterblich ( Hesych. φϑαρτὸς ἢ γηγενὴς ἄνϑρωπος, bei dem auch βροταί, erkl. γυναῖκες); ἀνήρ Il. 5, 361; ἔϑνος Pind. P. 10, 28; gew. ὁ, subst., der M en sch, im Ggstz der ϑεοὶ ἀϑάνατοι, Hom. u. folgde Dichter. Hom. ϑνητοῖσι βροτοῖσιν Odyss. 3, 3. 7, 210. 12, 386, ϑνητὸν βροτόν Odyss. 16, 212; Iliad. 18, 362 καὶ μὲν δή πού τις μέλλει βροτὸς ἀνδρὶ τελέσσαι, ὅς περ ϑνητός τ' ἐστὶ καὶ οὐ τόσα μήδεα οἶδεν· πῶς δὴ ἔγωγ', ἥ φημι ϑεάων ἔμμεν ἀρίστη, οὐκ ὄφελον Τρώεσσι κοτεσσαμένη κακὰ ῥάψαι; von Weibern, Odyss. 5, 218 ἡ μὲν γὰρ βροτός ἐστι, σὺ δ' ἀϑάνατος καὶ ἀγήρως; 5, 334 Λευκοϑέη, ἣ πρὶν μὲν ἔην βροτὸς αὐδήεσσα; 6, 149 γουνοῦμαί σε, ἄνασσα· ϑεός νύ τις ἦ βροτός ἐσσι; 160 οὐ γάρ πω τοῖον εἶδον βροτὸν ὀφϑαλμοῖσιν, οὔτ' ἄνδρ' οὔτε γυναῖκα.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > βροτός
14 μετ-έχω

μετ-έχω (s. ἔχω), Theil, Antheil haben an Etwas, theilhaftig sein, τινί τινος, mit Einem an Etwas, οὔ οἱ μετέχω ϑράσεος, Pind. P. 2, 83; ἄλγους μετέχουσαι, Aesch. Pers. 532; vollständig μεϑέξειν φιλτάτου τάφου μέρος, Ag. 493, vgl. Ch. 290; Ar. ὅπως ἂν ἴσον ἕκαστος ἡμῖν μετάσχῃ τοῦδε τοῦ πλούτου μέρος, Plut. 226; καὶ σὺ τοῦδε τοῠ τάφου φήσεις μετασχεῖν, Soph. Ant. 531; auch ξὺν σοὶ μετεῖχον τῶν ἴσων, El. 1159; c. accus., μηδὲ ἀκερδῆ χάριν μετάσχοιμί πως, O. C. 1480, wie Ar. οὐ γὰρ μετεῖχες τὰς ἴσας πληγὰς ἐμοί, Plut. 1144; οὐδὲν μετέχειν, Eur. Andr. 500; öfter in der gew. Construction, κἀγὼ μετέσχον Πριαμίδαις δυςπραξίας, Mel. 1237; vollständig sagt auch Her. μοῖραν od. μέρος τινὸς μετέχειν, 1, 204. 4, 145, vgl. 7, 16, 3 (Men. fr. inc. 199); mit dem bloßen gen., 3, 80; absolut, 1, 143, μετέχει τῆς ἑορτῆς, Xen. An. 5, 3, 9; τέχνης, sie inne haben, Plat. Gorg. 448 c; ϑνητὸν ἀϑανασίας μετέχει, Couv. 208 b; μετέχει τῶν λόγων, er beschäftigt sich auch mit der Beredtsamkeit; ὥςτε ἀρετῆς καὶ φρονήσεως ἐν τῷ βίῳ μετασχεῖν, Phaed. 114 c; εἴ τις μέλλει καὶ σμικρὸν ἀρετῆς μεϑέξειν, Legg. VII, 816 e; adj. verb. μεϑεκτέον, Rep. IV, 424 e, wie ἐκείνων τῶν νόμων μεϑεκτέον ἐστίν, Antiphan. bei Ath. IV, 143 a; – ἀρχῶν, an den Aemtern Theil haben, sie erlangen können, Xen. Cyr. 1, 2, 15; auch πλεῖστόν τι μέρος, 7, 5, 54; Sp., wie Pol., der auch τινὶ τῶν κινδύνων vrbdt, 3, 16, 3; ποίας μετέχει γνώμης, 7, 5, 5. – Sehr auffallend u. wahrscheinlich verderbt ist Thuc. 2, 16 τῇ οἰκήσει μετεῖχον.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > μετ-έχω
15 καταπίνω

καταπίνω fut. καταπίομαι (LXX; En 101:5); 2 aor. κατέπιον. Pass.: 1 aor. κατεπόθην; pf. 3 sg. καταπέποται (AcPlCor 2:29) (s. πίνω; Hes., Hdt.+; Ion of Chios Fgm. 31 L. of Heracles’ voracious appetite) in our lit. freq. in imagery, used both of liquids and solids

① to drink down, swallow, swallow up τὶ someth., in imagery (of the earth, that drinks up water Pla., Critias 111d; Diod S 1, 32, 4) ἤνοιξεν ἡ γῆ τὸ στόμα αὐτῆς καὶ κατέπιεν τὸν ποταμόν Rv 12:16 (Philostephanus Hist. [III B.C.], Fgm. 23 [ed. CMüller III 1849 p. 32 ποταμὸς ὑπὸ γῆς καταπίνεται; Simplicius in Epict. p. 95, 35; cp. Num 16:30, 32). Δαθὰν καὶ Ἀβιρὼν καὶ Κόρε, πῶς … κατεπόθησαν ἅπαντες GJs 9:2 (cp. Num 16:32). τὴν κάμηλον κ. Mt 23:24 (Just., D. 112, 4; on the camel s. κώνωψ.)

② to destroy completely, in the figure of one devouring or swallowing someth.

ⓐ devour (Hes., Theog. 459 υἱούς. Of animals that devour Tob 6:2; Jon 2:1; Jos., Ant. 2, 246; Ath. 34, 2) Ἰωνᾶς … εἰς κῆτος καταπέποται AcPlCor 2:29; the devil like a lion ζητῶν τίνα καταπιεῖν 1 Pt 5:8 (Damasc., Vi. Isid. 69 ὁ λέων καταπίνει τὸν ἄνθρωπον).

ⓑ of water, waves, swallow up (Polyb. 2, 41, 7 πόλις καταποθεῖσα ὑπὸ τ. θαλάσσης; Diod S 18, 35, 6; 26, 8; En 101:5; Philo, Virt. 201) pass. be drowned (Ex 15:4 v.l. κατεπόθησαν ἐν ἐρυθρᾷ θαλάσσῃ) Hb 11:29.—Transferred to mental and spiritual states (cp. Philo, Gig. 13, Deus Imm. 181) μή πως τ. περισσοτέρᾳ λύπῃ καταποθῇ so that he may not be overwhelmed by extreme sorrow 2 Cor 2:7 (TestAbr B 12 p. 117, 4 [Stone p. 82]).

③ to cause the end of someth., swallow up fig. (cp. PGM 12, 44 κατέπιεν ὁ οὐρανός; Ps 106:27; Philo, Leg. All. 3, 230; TestJud 21:7) pass. τὸ θνητὸν ὑπὸ τῆς ζωῆς what is mortal may be swallowed up in life 2 Cor 5:4. ὁ θάνατος εἰς νῖκος death has been swallowed up in victory (after Is 25:8; s. also κέντρον 1 and ARahlfs, ZNW 20, 1921, 183f) 1 Cor 15:54.—M-M. TW.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > καταπίνω
16 συν-εξ-αμιλλάομαι

συν-εξ-αμιλλάομαι, mit, zugleich einen Wettkampf beginnen, Plut. de sanit. tuend. p. 409, ϑνητὸν ἀϑανάτοις καὶ γηγενὲς Ὀλυμπίοις συνεξαμιλλᾶσϑαι καὶ συνεξανύτειν.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > συν-εξ-αμιλλάομαι
17 αἶσα

αἶσα, ἡ, der Antheil, das Schicksal; entstand. aus ΔΑΙΤΣΑ, von δαίω theilen, vgl. γαῖα αἶα; also eigentl. Nebenform der 1. Decl. von δαίς (ΔΑΊΤΣ); Buttmänn Lexil. 2, 113 stellt als Grundbedeutung »Schickfalsspruch« auf, indem er αἶσα von αἶνος, αἴνω ableitet, wie latum von fari; vgl. μοῖρα μόρος μέρος μείρομαι εἱμαρμένη; wie μοῖρα ist αἶσα der Antheil, welcher nach gerechter Bestimmung Jedem zukommt; aus dieser Grundbedeutung entwickelt sich in allmäligem Uebergange der Begriff »Schicksal«. – Hom. Iliad. 18, 326 φῆν δέ οἱ εἰς Ὀπόεντα περικλυτὸν υἱὸν ἀπάξειν Ἴλιον ἐκπέρσαντα, λαχόντα τε ληίδος αἶσαν; Od. 5, 40 λαχὼν ἀπὸ ληίδος αἶσαν; – Iliad. 15, 187 ff behauptet Poseidon, er habe den gleichen Antheil an der Herrschaft wie Zeus und nennt sich in Bezug darauf 209 ἰσόμορον καὶ ὁμῇ πεπρωμένον αἴσῃ; vom Schicksal ist dabei nicht die Rede; Il. 22, 477 ἰῂ ἄρα γιγνόμεϑ' αἴσῃ ἀμφότεροι, zu gleichem Lebensloose; 1, 418 τῷ σε κακῇ αἴσῃ τέκον; – Od. 19, 84 ἔτι γὰρ καὶ ἐλπίδος αἶσα, noch darf man hoffen; Il. 9, 378 τίω δέ μιν ἐν καρὸς αἴσῃ, wie es dem Tode zukommt, d. h. gleich dem Tode, s. Scholl. Aristonic.; 24, 428 ἐν ϑανάτοιο αἴσῃ = im Tode; 16, 441 ἄνδρα ϑνητὸν ἐόντα, πάλαι πεπρωμένον αἴσῃ scil. ϑανάτοιο, zum Tode bestimmt; – 3, 59 ἐπεί με κατ' αἶσαν ἐνείκεσας οὐδ' ὑπὲρ αἶσαν, nach Gebühr; 10, 445 κατ' αἶσαν έειπον; – Od. 14, 359 ἔτι γάρ νύ μοι αἶσα βιῶναι, noch ist mir beschieden zu leben; 5, 113 οὐ γάρ οἱ τῇδ' αἶσα φίλων ἀπονόσφιν ὀλὲσϑαι; – Od. 8, 511 αἶσα γὰρ ἦν ἀπολὲσϑαι, ἐπὴν πόλις ἀμφικαλύψῃ δουράτεον μέγαν ἵππον; – Il. 6, 487 οὐ γάρ τίς μ' ὑπὲρ αἶσαν ἀνὴρ Ἄιδι προϊάψει; 16, 780 τότε δή ῥ' ὑπὲρ αἶσαν Ἀχαιοὶ φέρτεροι ἦσαν, sie siegten, was ihnen nach Zeus Beschluß nicht zukam; – Il. 9, 608 φρονέω δὲ τετιμῆσϑαι Διὸς αἴσῃ; Od. 9, 52 τότε δή ῥα κακὴ Διὸς αἶσα παρέστη ἡμῖν αἰνομόροισιν; 11, 61 ἆσὲ με δαίμονος αἶσα κακή; – Il. 20, 127 τὰ πείσεται ἅσσα οἱ αὶσα γιγνομένῳ ἐπὲνησε λίνῳ, ὅτε μιν τέκε μήτηρ; Od. 7, 197 πείσεται ἅσσα οἱ αἶσα κατὰ κλῶϑὲς τε βαρεῖαι γιγνομένῳ νήσαντο λίνῳ, ὅτε μιν τέκε μήτηρ. Also die personisicirte αἶσα »spricht« dem Menschen nicht sein Schicksal, wie Buttmann will, sie spinnt es. Aesch. Ch. 637; Pind. Ol. 9, 45; Ap. Rh. 4, 1254; H. h. Cer. 301; ϑεῶν Pind. frg. 4; Ap. Rh. 4, 1468; αἶσα πεπρωμένη, das vorher bestimmte, Aesch. Prom. 104; ϑανατηφόρος Ch. 363, δούλιος 75; κακή Soph. Tr. 111; ἄπλατος, der Wahnsinn, Ai. 249; Todesgeschick Theogn. 903; ἠὼς γάρ τ' ἔργοιο τρίτην ἀπομείρεται αἶσαν Hes. O. 576; ὁμοίην αἶσαν ἐχει h. Cer. 482; παρ' αἶσαν, wider Gebühr, Pind. P. 8, 13; Aesch. Suppl. 74; Ap. Rh. 3, 613; τεὰν κατ' αἶσαν Pind. N. 3, 10.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > αἶσα
18 θνητός

θνητός, ή, όν, also ός, όν E. Ion 973,IA 901, 1396: [dialect] Dor. [full] θνᾱτός (v. infr.): [dialect] Aeol. [full] θνᾶτος Sapph.Supp.13.7: ([etym.] θνῄσκω):—

A liable to death, mortal, opp. ἀθάνατος, freq. in Hom., Od.5.213, al.; θ. ἄνδρες Hes. Th. 967
; οὐδὲν.. θνητὸν ἐόν Hdt.8.98
; ζῷα πάντα θ. καὶ φυτά Pl.Sph. 265c
: as Subst., θνητοί mortals, Od.19.593, etc.; θνηταί mortal women, 5.213; πάντων τῶν θ. of all mortal creatures, Hdt.1.216, 2.68; εἴ τις φθόγγος ( φθόγγον cod., but θ. is only used of living persons) εἰσακούεται θνητῶν παρ' Ἅιδῃ E.HF 491
: [comp] Comp., ἐν θνητῷ ὄντες, ἔτι θνητοτέρους ἑαυτοὺς ποιοῦντες Porph.Abst.4.20
: [comp] Sup., θνητότατος πάντων Plot.5.1.1
.

2 of things, befitting mortals, human, ἔργματα E.Ba. 1069
; θνατὰ θνατοῖσι πρέπει Pi.I.5(4).16
; θνατὰ χρὴ τὸν θνατὸν.. φρονεῖν Epich.[263]
, cf. S.Tr. 473; τὸ δαιμόνιον μεταξύ ἐστι θεοῦ τε καὶ θνητοῦ Pl.Smp. 202e
.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > θνητός
19 συμβαίνω

συμβαίνω, [tense] fut.

A - βήσομαι Hdt.2.3
, etc.: [tense] pf. - βέβηκα, [ per.] 3pl. - βεβᾶσι E.Hel. 622
, [dialect] Ion. inf. - βεβάναι Hdt.3.146
: [tense] pf. inf. [voice] Pass. - βεβάσθαι Th. 8.98
: [tense] aor. 2 συνέβην (v. infr.): [tense] aor. 1 subj. [voice] Pass. ξυμβᾰθῇ Id.4.30
:— stand with the feet together, Hp.Off.3; διαβαίνοντες μᾶλλον ἢ συμβεβηκότες X.Eq.1.14
; συμβεβηκὼς τὼ πόδε Poll.3.91
; συμβᾶσα τὼ πόδε, opp. περιβάδην, Ach.Tat.1.1; Παλλάδιον τοῖς ποσὶ συμβεβηκός a statue with closed feet, as in early Greek art, Apollod.3.12.3.

2 σ. κακοῖς to be joined to them, i.e. increase them, E.Hel.37.

3 meet, σὺν δ' ἔβη ἐν Φιλότητι Emp.21.8
; τὸν συμβαίνοντά σοι Eup.136
(dub.); σ. αὐτοὶ αὑτοῖς X.HG1.2.17
; ξυμβέβηκε δ' οὐδαμοῦ has never come in my way, has had naught to do with me, E.Hel. 1007.

4 attack jointly, ἐπὶ Ναξίους Parth.9.1
.

II most freq. metaph., come to an agreement, come to terms, E.Ph.71, etc.; ἐπ' ἐλάττονι ς. agree on (i.e. to accept) less, POxy. 237 viii 11 (ii A.D.): c. dat., Th.3.52, 4.128, etc.; πρὸς ἀλλήλους ib.61, etc.: with neut. Adj., ἐὰν ξυμβῶ τί σοι Ar.Ra. 175
; ἤν τι ξυμβαίνωσι Th.2.5
; ξ. τὰ πλείω, οὐδέν, Id.4.117, 5.36; τἆλλα τοῖς Λακεδαιμονίοις Id.8.98
: c. inf., συνέβησαν ἐς τὠυτὸ.., τὸν δὲ βασιλεύειν Hdt.1.13
; ξ. ὑπήκοοι εἶναι Th.1.117
; ξ. ἤν τις ἁλίσκηται,.. δοῦλον εἶναι ib. 103; ξ. τοῖς Πλαταιεῦσι παραδοῦναι σφᾶς αὐτούς Id.2.4
; ξ. πρὸς Νικίαν.. ἐπιτρέψαι Id.4.54
; also συνέβησαν.. ὥστε τριηκοσίους μαχέσασθαι Hdt.1.82
; σ. εἰς τὸ μέσον agree to a compromise, Pl.Prt. 337e; λόγοις ς., of a verbal agreement, E.Med. 737, Andr. 233: generally, make friends with, ἐκ πολέμου ξ. Ar.V. 867; ἀπὸ τοῦ ἴσου Th.4.19
; ἐπὶ τοῖς εἰρημένοις E.Ph. 590
(troch.): in [tense] pf. συμβεβάναι and [voice] Pass., of the agreement, δοκέοντες πάντα συμβεβάναι that everything had been settled, or that they had settled everything, Hdt.3.146; ἐπὶ τούτοις ξυμβεβάσθαι Th.8.98
; ἕως ἄν τι περὶ τοῦ πλέονος ξυμβαθῇ Id.4.30
.

2 agree with, be on good terms with, οὐ.. Ἀθηναίοισι συνέβαιν' Αἰσχύλος Ar.Ra. 807
; σ. ἑκατέρᾳ τῶν στάσεων hold with one and other of them, D.H.2.62.

3 of things, tally, correspond with, ὁ χρόνος ἐδόκεε τῇ ἡλικίῃ συμβαίνειν Hdt.1.116
; ἐθέλων εἰδέναι εἰ [οἱ ἐκείνων λόγοι] συμβήσονται τοῖσι λόγοισι τοῖσι ἐν Μέμφι Id.2.3
; ξυμβαίνει ταῦτα τοῖς πρὸ τοῦ Lys.8.9
; εἰς ταὐτὸ σ. τοῖς ἐμοῖς στίβοις A.Ch. 210
: abs., ὅπως ἂν ἀρτίκολλα συμβαίνῃ τάδε ib. 580; χρησμοί τε συμβαίνουσι are in harmony therewith, Ar.Eq. 220, cf. S. Tr. 1164; αὐτὸ σ. εἰς ταύτην εἶναι πέμπτην five days later exactly tallies, D.19.60; τοῦτο σ. οὐ πλέον ἢ εἰς δώδεκα comes to no more than 12, X.HG6.4.12; αἱ πεντακόσιαι μάλιστά πως συνέβαινον δραχμαί Aristid.Or.50(26).94
; τὸ φαρμακεύεσθαι τῷ καθαίρεσθαι εἰς ταὐτὸν ς. comes to the same thing as.., Gal.15.901; of ashlar-work, fit or range exactly, M.Ant.5.8.

4 fall to one's lot, c. dat. pers., μοι σ. ἆται E.IT 148
(lyr.), etc.; ἡδοναί τινι Isoc.15.222
; τριηραρχία μοι D. 47.49
; ἀτυχία Id.57.65
; εὐεργεσιῶν συμβαίνειν καιρόν Id.20.121
.

5 to be an attribute or characteristic of, ξυνεβεβήκει.. Ἀθηναίοις τοῦτο Th. 2.15
; τὰ ὀφείλοντα ταῖς ἀρίσταις συμβεβηκέναι τιτθαῖς Sor.1.87
, cf.91, 2.6.

III of events, come to pass, fall out, happen, συμβαίνει δ' οὐ τὰ μέν, τὰ δ' οὔ A.Pers. 802
; τῶνδε ναμέρτεια ς. S.Tr. 173; ἐὰν μὴ θεία τις σ. τύχη Pl.R. 592a
; αἱ ἀεὶ συμβαίνουσαι τύχαι Id.Criti. 120e
; εἰ καιρὸς ς. X.Eq.Mag.2.5; χρηστόν τι σ. παρὰ θεῶν D.1.11
; τοὐναντίον συμβαίνειν πέφυκε Gal.15.460
: c. dat., ib.67, 16.724: also euphem., ἄν τι ξυμβῇ if anything happen (i.e. any evil), D.21.112, cf. Riv.Fil.60.59 (ii B.C.): generally, occur, be found, exist, ἐν τῇ ἀρχαίᾳ ἡμετέρᾳ φωνῇ σ. τὸ ὄνομα Pl.Cra. 398b
, cf. A.D.Pron.29.15: but,

b mostly impers., sts. c. dat. et inf., αὐτῷ Ὀλυμπιάδα ἀνελέσθαι συνέβη Hdt.6.103
, cf. 3.50, Th.1.1; συμβαίνει τῷ πλοίῳ ἀργεῖν PCair.Zen.650.2
(iii B.C.), cf. PMich.Zen.21.3, al. (iii B.C.): sts. c. acc. et inf., συνέβη Γέλωνα νικᾶν Hdt.7.166
, cf. Th.8.25; συμβαίνει διὰ παντὸς ἡμᾶς περιφόβους εἶναι PCair.Zen.160.6
, cf. 132.5 (iii B.C.), PEnteux.6.2, al. (iii B.C.), Gal.15.476; σ. τῷ οἰκοδόμῳ μουσικῷ εἶναι Arist.Metaph. 1017a11
; folld. by ὥστε, S.Tr. 1152, Th.4.79, Arist.Pol. 1261a34: c. part., σ. ὄν, γιγνόμενον, λεγόμενον, Pl. Sph. 244d, Phlb. 42d, Cra. 412a.

c τὸ συμβεβηκός chance event, contingency, Id.Prm. 128c; τὰ συμβαίνοντα X.Cyr.1.6.43
; τὰ συμβάντα Id.An.3.1.13
; ἀπὸ τοῦ συμβαίνοντος ὁ τόπος εἴληφε τὴν προσηγορίαν Plb.10.28.7
: hence κατὰ συμβεβηκός by accident, contingently (v. infr. iv. 1); τοῦ συμβαίνοντός ἐστι it depends upon accident, easily happens, Is.4.13.

2 joined with Adverbs or Adiectives, turn out in a certain way, ὀρθῶς σφι ἡ φήμη συνέβαινε ἐλθοῦσα Hdt. 9.101
; κακῶς, καλῶς συμβῆναι, X.Mem.1.2.63, Cyr.5.4.14, E.IT 1055; τὰ μητρὸς.. ἔχθιστα συμβέβηκεν S.El. 262
; ταῦτα.. λαμπρὰ ς. Id.Tr. 1174; ξυμβεβᾶσιν οἱ λόγοι.. ἀληθεῖς E.Hel. 622
; ἄπιστ' ἀληθῆ πολλὰ σ. βροτοῖς Id.Fr. 396
; σ. μέγιστον κακὸν ἡ ἀδικία Pl.Grg. 479c
, cf. Alc. 1.130c, Cra.398e; δοκεῖ τὸ μαντεῖον τοὐναντίον ξυμβῆναι ἢ.. Th.2.17
; τοιούτου τούτου συμβάντος Id.1.74
; συμβαίνει καὶ σοὶ (sc. ἄριστον) Pl. Lg. 903d: abs., turn out well, ἢν ξυμβῇ ἡ πεῖρα Th.3.3
; εἴ μοι σ. τοῦτο Pl.Lg. 744a
.

3 of consequences, come out, result, follow, δαπανῶντες ἐς τοιαῦτα ἀφ' ὦν ἡ ἀσθένεια ξυμβαίνει Th.8.45
; κάλλιστον δὴ ἔργων ὑμῖν ξυμβήσεται Id.6.33
; τὰ συμβάντα, opp. ἡ προαίρεσις, D.18.192; δηλοῦται ἐκ τοῦ συμβάντος Gal.16.583
; ἐὰν μὴ ὅτι τάχος ἀποσταλῇ τὰ ὑποζύγια, συμβήσεται τὰ μελίσσεια ἀπολέσθαι PCair.Zen. 467.8
, cf. 481.2, al. (iii B.C.).

b of logical conclusions, result, follow, freq. in Pl. and Arist., Pl.Grg. 459b, etc.; σ. ἐκ τῶν κειμένων Arist.Top. 156b38
, al., cf. D.25.73: impers., it follows, c. inf., Pl.Tht. 170c, Phd. 74a, Arist.EN 1152b25, al.; also σ. μήτε κουφότητ' ἔχειν μήτε βάρος, ἔπειθ' ὅτι ἀδύνατον κινηθῆναι Arist.Cael. 270a5
: also pers., συμβαίνει εἶναι or γίγνεσθαι turns out to be, i.e. consequently or inevitably is or happens, κάθαρσις εἶναι τοῦτο ς. Pl.Phd. 67c, cf. 80b, Cra. 396a, Phlb. 55a, 64e, Prm. 134b, R. 438e; ὅσα συμβαίνει γίγνεσθαι κακὰ καὶ ὅσα συμβήσεται Id.Plt. 301e
: hence συμβεβηκός (v. infr. iv. 2).

IV in Philos., τὸ συμβεβηκός has two senses:

1 a contingent attribute or ' accident' (in the modern sense), Arist. APo. 73b4, Top. 102b4, al.; κατὰ συμβεβηκός ' accidentally', opp. καθ' αὑτό, Id.Ph. 192b22, cf. Metaph. 1052a18, Thphr.Sens.22; opp. ἁπλῶς, Arist.APo. 71b10, al.; opp. φύσει, Id.de An. 406a14; opp. κυρίως, πρώτως, Gal.15.629, cf. 16.575, al.; opp. ἄντικρυς, Id.18(2).180.

2 an attribute necessarily resulting from the notion of a thing, but not entering into the definition thereof, οἷον τῷ τριγώνῳ τὸ δύο ὀρθὰς ἔχειν Arist.Metaph. 1025a31
; distd. by the addition of καθ' αὑτό, Id.APo. 83b19, al.; in Epicurus, essential attribute, property, opp. σύμπτωμα 'accident', τὰ τούτων συμπτώματα ἢ ς. Ep.1p.6U., cf. Nat.4 G., al.; σ. ἀνθρώπου τὸ θνητὸν εἶναι Phld.Sign.3
, al.; in the Stoics, consequence, opp. αἴτιον, Zeno Stoic.1.25.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > συμβαίνω
20 δύναμαι

δύναμαι, (1) können, vermögen, im Stande sein (in Bezug auf die Außenwelt); ἀλλὰ σύ, εἰ δύνασαί γε, περίσχεο παιδός, wenn du anders kannst; δύνασαι γάρ, δύναται γάρ, er kann es ja; δύναται γὰρ ἅπαντα, er kann alles (tun), ; ὅσσον δύναμαι χερσίν τε ποσίν τε, wie viel ich mit Händen u. Füßen ausrichten kann; μέγα δυνάμενος, der Großmächtige; τῷ σώματι δύνασϑαι, von gesundem starkem Körper sein. Oft in der Bdtg des Vielvermögenden, Mächtigen, Angesehenen gebraucht. Bei Superl. nach ὡς, ὅπως oder Relat. drückt es den höchstmöglichen Grad aus; ὡς ἐδυναμεϑα ἀρίστην, die beste, die wir konnten, die bestmögliche; ὡς ἐδύνατο τάχιστα, so schnell wie möglich; δι' ἐπιμελείας ἧς ἐδύναντο πλείστης, mit der möglichst großen Sorgfalt; οὕτως ὅπως δύναμαι, so gut wie ich vermag; ὡς ἐδύνατο, wie er immer konnte. (2) können, über sich gewinnen, im Stande sein (in Bezug auf den eigenen Willen), bes. mit der Negat., τῷ σε καὶ οὐ δύναμαι προλιπεῖν δύστηνον ἐόντα, ich kann es nicht über mich gewinnen, ich mag, kann nicht dich im Unglück verlassen; ϑεῶν νόμιμα δύνασϑαι ϑνητὸν ὄνϑ' ὑπερδραμεῖν, daß ich die Sterbliche es über mich vermöchte; οὐ δύναμαι μὴ γελᾶν, d. i. ich muß lachen. (3) gelten, bedeuten (zunächst vom Gelde); dah. καὶ δύναται παρ' ἐκείνοις Ἀττικὸς ὀβολός, er gilt bei ihnen. Von Wörtern: bedeuten; τοῠτο δύνανται αἱ ἀγγελίαι, das haben die Botschaften zu bedeuten; ἦν δὲ αὕτη ἡ στρατηγία οὐδὲν ἄλλο δυναμένη ἢ ἀποφυγεῖν, sie hatte nichts anders zu bedeuten, war nichts als eine andere Art von Flucht; in der Mathematik, ein Quadrat geben von Linien u. Zahlen, z. B. τριγώνου ὀρϑογωνίου ἡ τὴν ὀρϑὴν γωνίαν ὑποτείνουσα ἴσον δύναται ταῖς περιεχούσαις, die Hypot. gibt ein gleiches Quadrat, d. i. das Quadrat der Hypotenuse ist gleich den Quadraten der Katheten zusammengenommen. (4) imperf., δύναται, = δυνατόν ἐστι, es ist möglich; τοῖς Σπαρτιήτῃσι καλλιερῆσαι οὐκ ἐδύνατο, es sollten die Opfer für die Sp. nicht glücklich ausfallen

Wörterbuch altgriechisch-deutsch > δύναμαι

Страницы

См. также в других словарях:

HEROES — dicti sunt a veteribus viri nobiles, et illustres, qui mortales cum esent, rerum tamen a se gestarum magnitudine, quam proxime ad Deos immortales accessêrunt, eamque apud vulgus opinionem emeruêrunt, ut post mortem in Deorum numerum crdantur… … Hofmann J. Lexicon universale
παθητός — παθητός, ή, όν (Α) 1. αυτός που έπαθε, που υπέστη κάτι που υπέφερε 2. αυτός που υπόκειται σε πάθος, («τὸ θνητὸν και παθητὸν ἀποβαλόντας», Πλούτ.) 3. (για τον Ιησού Χριστό) ο προορισμένος να υποφέρει 4. αυτός που υπόκειται σε εξωτερικές επιδράσεις … Dictionary of Greek
λαμβάνω — και λαβαίνω (AM λαμβάνω, Α και λαββάνω, Μ και λαβάνω και λαβαίνω) 1. παίρνω κάτι στα χέρια μου ή πιάνω κάτι με τα χέρια μου και τό κρατώ (α. «λήψῃ δὲ μοσχάριον ἐκ βοῶν ἕν... καὶ ἄρτους ἀζύμους πεφυραμένους ἐν ἐλαίω», ΠΔ β. «χείρεσσι λαβὼν… … Dictionary of Greek
συνεξανύω — και συνεξανύτω Α 1. φέρνω εις πέρας, αποπερατώνω, τελειώνω 2. συμβάλλω στην εκτέλεση κάποιου έργου («προσβιαζόμενοι θνητὸν ἀθανάτῳ καὶ γηγενὲς Ὀλυμπίῳ συνεξαμιλλᾱσθαι καὶ συνεξανύτειν», Πλούτ.) 3. διατρέχω το ίδιο διάστημα με κάποιον, είμαι ίσος… … Dictionary of Greek
περιτορνεύω — και περιτορεύω ΝΑ 1. τορνεύω κάτι γύρω γύρω, καθιστώ κάτι στρογγυλό χρησιμοποιώντας τον τόρνο 2. φιλοτεχνώ, κατασκευάζω προσεκτικά γύρω από κάτι («θνητὸν σῶμα αὐτῇ περιετόρνευσαν», Πλάτ.) 3. καθιστώ περίτεχνο κάτι 4. (η μτχ. παρακμ. ως επίθ.)… … Dictionary of Greek
АФАНАСИЙ I ВЕЛИКИЙ — [Греч. ̓Αθανάσιος ὁ Μέγας] (ок. 295, Александрия? 2.05.373, там же), cвт. (пам. 18 янв., 2 мая), еп. Александрийский (с 8 июня 328), великий отец и учитель Церкви. Свт. Афанасий Великий. Фреска собора мон ря прп. Антония Великого в Египте. XIII в … Православная энциклопедия
Minuscule 326 — New Testament manuscripts papyri • uncials • minuscules • lectionaries Minuscule 326 Text Acts, Paul † Date 10th century Script Greek … Wikipedia
ВОЗНЕСЕНИЕ ГОСПОДНЕ — [греч. ᾿Ανάληψις τοῦ Κυρίου; лат. Ascensio Domini], Вознесение Иисуса Христа на небо одно из главных событий Свящ. истории. После В. Г. видимое земное присутствие Христа уступает место Его невидимому пребыванию в Церкви. В церковной традиции В. Г … Православная энциклопедия
συντίθημι — ΝΜΑ, και αττ. τ. ξυντίθημι και συντιθῶ, έω, Α [τίθημι] νεοελλ. (μόνο το μέσ.) συντίθεμαι σύγκειμαι, αποτελούμαι («το έργο είναι συντεθειμένο από πολλά μέρη») μσν. αρχ. 1. συνενώνω («φύσις πυρὸς... συνετέθη τῇ φύσει τοῡ σιδηροῡ», Λεόντ. Ιερ.) 2.… … Dictionary of Greek
SYBARIS — I. SYBARIS M. Graeciae oppid. inter Crathin et Sybarim amnes, ab Achivis conditum, Diodor. Sic. l. 12. Olymp. 17. An. 45. Urb. Cond. qui post Troiae excidium vi tempestatis eo fuerunt appulsi. Nunc in ruinis. Situm erat in ora Sinus Tarentini,… … Hofmann J. Lexicon universale
προσοικοδομώ — έω, Α 1. οικοδομώ, κτίζω κάτι επιπροσθέτως 2. μτφ. α) σχηματίζω, διαμορφώνω επί πλέον («ἄλλοτε εἶδος ἐν αὐτῷ ψυχῆς προσῳκοδόμουν τὸ θνητόν», Πλάτ.) β) πλάθω επιπροσθέτως με τη φαντασία μου («πάθη χαλεπὰ καὶ μεγάλα καὶ δυσαπάλλακτα τῇ λύπῃ… … Dictionary of Greek

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: с греческого на все языки

τὸ θνητὸν καὶ ἐ

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: с греческого на все языки

τὸ θνητὸν καὶ ἐ

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка: